Της Βάνας Κουτρουλού
Η Βορειοατλαντική Συμμαχία γιορτάζει την 75η επέτειο από την ίδρυσή της, στις 4 Απριλίου 1949, στα ερείπια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο λόγος της ίδρυσης της στρατιωτικής συμμαχίας της Δύσης υπαγορεύτηκε από την ανάγκη ανάσχεσης της σοβιετικής επιθετικότητας. Και κάπως έτσι συνεχίζει μετά τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου…
Το 2019, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν είχε δηλώσει ότι το ΝΑΤΟ είναι «εγκεφαλικά νεκρό». Τον Φεβρουάριο του 2022, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία επανέφερε το ΝΑΤΟ στη ζώη. Και τα μέλη της συμμαχίας αυξήθηκαν σε 32 με την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Αυξήθηκε ο αριθμός των στρατευμάτων στην ανατολική του πτέρυγα και τέθηκαν σε εφαρμογή νέα σχέδια για την αντιμετώπιση οποιασδήποτε ρωσικής επίθεσης.
Όμως, η Συμμαχία δεν επιθυμεί να παρασυρθεί σε μια ευθεία σύγκρουση με τη Ρωσία που θα κινδύνευε να μετατραπεί σε πυρηνική.
Με τις δυνάμεις της Μόσχας να έχουν τώρα το «πάνω χέρι» στο πεδίο της μάχης και τις παραδόσεις όπλων από τη Δύση στο Κίεβο να μειώνονται, υπάρχουν φόβοι ότι οι χώρες του ΝΑΤΟ θα μπορούσαν να είναι οι επόμενες στο στόχαστρο της Ρωσίας, εάν η Ουκρανία ηττηθεί.
«Ωρολογιακή βόμβα Τραμπ»;
Δεν είναι μόνον ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν που επικρέμαται ως απειλή πάνω από το ΝΑΤΟ.
Τον Φεβρουάριο, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ προκάλεσε πανικό στην Ευρώπη όταν απείλησε ότι δεν θα εγγυάται πλέον την προστασία των κρατών-μελών του NATO έναντι της Ρωσίας, αν δεν εκπληρώνουν τις οικονομικές τους υποχρεώσεις.
Ο απρόβλεπτος Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο μετά τις εκλογές του Νοεμβρίου και τότε ίσως αλλάξουν και τα δεδομένα για την Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Υπό την εμφανή ανησυχία για την πολιτική αλλαγή στην Ουάσιγκτον, στην ειδική τελετή για την επέτειο ίδρυσης του ΝΑΤΟ, ο Γενικός Γραμματέας Γενς Στόλτενμπεργκ επεσήμανε ότι «η Ευρώπη χρειάζεται τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της. Και η Βόρεια Αμερική χρειάζεται την Ευρώπη», συμπληρώνοντας ότι δεν πιστεύει στο μότο «Αμερική μόνη» ή «Ευρώπη μόνη».
Κι ενώ η Συμμαχία γιόρτασε την 75η επέτειο ίδρυσής της, το Κρεμλίνο προειδοποίησε ότι οι σχέσεις Ρωσίας-ΝΑΤΟ «έχουν πλέον διολισθήσει στο επίπεδο της άμεσης αντιπαράθεσης. «Το ΝΑΤΟ εμπλέκεται ήδη στη σύγκρουση γύρω από την Ουκρανία. Το ΝΑΤΟ συνεχίζει την κίνησή του προς τα σύνορά μας» δήλωσε ο Ντμίτρι Πεσκόφ, στην ενημέρωση των δημοσιογράφων.
ΝΑΤΟ: Σχεδιάζει δημιουργία ταμείου για τη στήριξη της Ουκρανίας
Σε αυτό το πλαίσιο οι Υπουργοί Εξωτερικών του ΝΑΤΟ συμφώνησαν να ξεκινήσουν τον σχεδιασμό μιας μακροπρόθεσμης στρατιωτικής υποστήριξης για την Ουκρανία, αλλά η πρόταση του Στόλτενμπεργκ αυτό να γίνει μέσω ενός πενταετούς ταμείου 100 δισεκατομμυρίων ευρώ προκάλεσε ποικίλλες αντιδράσεις. Στόχος είναι να ληφθεί απόφαση στη σύνοδο κορυφής του Ιουλίου των ηγετών των κρατών μελών του ΝΑΤΟ.
Η πρόταση του Στόλτενμπεργκ θα έδινε επίσης στη δυτική συμμαχία έναν πιο ενεργό ρόλο στον συντονισμό της προμήθειας όπλων, πυρομαχικών και εξοπλισμού στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τα σχέδια, το ΝΑΤΟ θα αναλάβει ορισμένες εργασίες συντονισμού από την ομάδα Ράμσταϊν της οποίας ηγούνται οι ΗΠΑ (πήρε το όνομά της από την αμερικανική βάση στη δυτική Γερμανία όπου συναντάται συχνά). Αυτή η κίνηση έχει στόχο να θωρακιστεί από οποιαδήποτε περικοπή της αμερικανικής υποστήριξης, εάν επανεκλεγεί στην προεδρία ο Τραμπ.
Ο Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την αντίθεσή του σε ο,τιδήποτε «θα μπορούσε να φέρει τη Συμμαχία πιο κοντά στον πόλεμο ή να τη μετατοπίσει από αμυντικό σε επιθετικό συνασπισμό».
Η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ χαρακτήρισε το σχέδιο «σωστό και σημαντικό», ενώ άλλοι υπουργοί δήλωσαν ότι πρέπει να εξετάσουν τις λεπτομέρειες, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου χρηματοδότησης.
Το γεγονός ότι το ΝΑΤΟ κατάφερε να επιβιώσει παρά τις διαφωνίες και τις διαφορετικές προτεραιότητες μεταξύ των 32 πλέον μελών είναι μια από τις επιτυχίες του. Η ιστορία των 75 ετών του αποτελεί υπενθύμιση ότι μία συμμαχία είναι πάντα τόσο ισχυρή όσο επιλέγουν τα μέλη της.
