Τα παρθένα κοιτάσματα σπάνιων γαιών της Ουκρανίας έγιναν ένα από τα πιο «hot» θέματα σε παγκόσμιο επίπεδο από τη στιγμή που ο Ντόναλντ Τραμπ παρουσίασε το σχέδιό του για κατάπαυση του πυρός στα μέτωπα που είναι ανοιχτά εδώ και τρία χρόνια. Ο Αμερικανός Πρόεδρος έστειλε τον υπουργό οικονομικών του στο Κίεβο με μία πρόταση που έμοιαζε περισσότερο με ομηρία παρά με κίνηση από σύμμαχο και εισέπραξε μία εμφατική άρνηση από την πλευρά του Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Η συνέχεια είναι γνωστή με καθημερινές προσωπικές επιθέσεις από τον Τραμπ προς τον Ουκρανό ομόλογό του που κυμάνθηκαν από το «ο Ζελένσκι έχει 4% ποσοστό αποδοχής» για να φτάσουν στο «ο Ζελένσκι είναι δικτάτορας».
Σε καμία από τις περιπτώσεις το Κίεβο δεν απάντησε άμεσα στα όσα ο Τραμπ και ο Λευκός Οίκος εκτόξευσαν προς την πλευρά του, καθώς όπως φαίνεται και πάλι τον ρόλο της διαμεσολάβησης είχε αναλάβει η Γαλλία και ο Εμανουέλ Μακρόν. Η συνάντηση Τραμπ – Μακρόν και όσα ειπώθηκαν πίσω από κλειστές πόρτες φαίνεται πως έφεραν στο τραπέζι μία διαφορετική πρόταση από την πλευρά της Ουκρανίας με τη στήριξη της Ευρώπης και ένα βήμα πίσω, για πρώτη φορά προς συμμάχους, από την Ουάσιγκτον. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα βρίσκεται αύριο στις ΗΠΑ με το οβάλ γραφείο να μιλά ανοιχτά για υπογραφές αναφορικά με τις σπάνιες γαίες. Οι ερωτήσεις προς τον Αμερικανό Πρόεδρο είναι διαρκείς και ο ίδιος δεν κρύβει την αισιοδοξία του για το «deal» που θα δώσει νέα διάσταση στη μοναδική κόντρα που φαίνεται να ενδιαφέρει τον Τραμπ, αυτή με την Κίνα.
Υπάρχει όμως συμφωνία;
Το Κίεβο μιλά ακόμη και σήμερα για προσχέδιο στο οποίο πρέπει να υπάρξουν αναλυτικά οι όροι και οι διατάξεις όχι απλά από την πλευρά της Ουκρανίας αλλά και από αυτή των ΗΠΑ. Μπορεί σήμερα ο Τραμπ να μιλά για διασφάλιση των Αμερικανικών χρημάτων αλλά το Κίεβο ζητά γενναίες – για την παρούσα Αμερικανική διοίκηση – δεσμεύσεις ασφαλείας. Οι ΗΠΑ του Τραμπ διατυμπανίζουν πως αυτό είναι ζήτημα της Ευρώπης αλλά και ο Μακρόν σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Fox News υπογράμμισε πως οι ΗΠΑ θα πρέπει να δεσμευθούν περισσότερο ειδικά απέναντι σε μία χώρα όπως η Ρωσία που έχει «μακρύ και βεβαρημένο παρελθόν στην αθέτηση συμφωνιών». Η απάντηση σήμερα είναι πως τελική συμφωνία δεν υπάρχει, όχι τουλάχιστον μία την οποία να έχει δει και να έχει συμφωνήσει σε αυτή το Κίεβο. Από την άλλη είναι ξεκάθαρο πως τόσο η Ευρώπη μέσω Παρισιού όσο και οι Βρετανοί έχουν φροντίσει να αποκτήσουν πρόσβαση σε ανθρώπους με γνώση των όσων θα ακολουθήσουν. Η Ουκρανία να δεσμευθεί, αλλά όχι με τους όρους που ο Τραμπ πέταξε πρόχειρα στα χέρια του υπουργού οικονομικών του, ο οποίος ταξίδεψε μόνο για να δεχθεί τις φωνές, όπως αναφέρουν τόσο αμερικανικές όσο και ουκρανικές πηγές, του Ουκρανού Προέδρου.
Σε ποιες γαίες στοχεύουν οι ΗΠΑ;
Από τα πλούσια ουκρανικά κοιτάσματα αυτά που κυρίως ενδιαφέρουν τον Τραμπ σήμερα είναι αυτά του λιθίου. Το λίθιο λόγω σπανιότητας αλλά και τεράστιας ζήτησης για χρήση στις μπαταρίες κινητών συσκευών έχει αναχθεί σε «πόλεμο» ανάμεσα στις μεγάλες κατασκευάστριες εταιρείες που κυριολεκτικά μάχονται με όλα τα μέσα προκειμένου να αποκτήσουν αποκλειστικά συμβόλαια εκμετάλλευσης τέτοιων κοιτασμάτων. Το ουκρανικό κοίτασμα λιθίου δεν είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι μικρό. Το πλεονέκτημα για τους Ουκρανούς είναι πως το συγκεκριμένο κοίτασμα αποτελεί διαπραγματευτικό χαρτί αποκλειστικά δικό τους, ακόμη και υπό τις παρούσες πολεμικές συνθήκες, καθώς βρίσκεται στις περιοχές που ελέγχουν απόλυτα και όχι στις υπό ρωσική κατοχή. Δεδομένα οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται και για κοιτάσματα Τιτανίου αλλά και Ζιρκονίου τα οποία οι Ουκρανοί διαθέτουν σε σημαντικές ποσότητες. Τα μεγαλύτερα από τα αποθεματικά της Ουκρανίας στα δύο παραπάνω μέταλλα βρίσκονται στο Χάρκοβο και το Σούμι αλλά και δυτικά του Κιέβου ακόμη ένα στοιχείο για το οποίο ο Ζελένσκι έχει ως φαίνεται γνώση και θα επιλέξει προσεκτικά το τι θα ζητήσει ως αντάλλαγμα. Στον αντίποδα ο Ντόναλντ Τραμπ έχοντας κάνει μία ακραία πρόταση αυτή τη στιγμή γνωρίζει την ουκρανική κόκκινη γραμμή και έχοντας ζητήσει τα «πάντα» είναι δεδομένο πως θα πάρει πολλά… Το «bras de fer» διαπραγματευτικά είναι με την πλευρά του καθώς βρίσκεται στο δικό του «γήπεδο», αλλά ο Αμερικανός Πρόεδρος ξέρει πως δεν μπορεί να πάρει απλά ό,τι υπάρχει στο τραπέζι και πως θα πρέπει να πληρώσει ένα κομμάτι του λογαριασμού ακόμη και αργότερα.
