Της Βάνας Κουτρουλού
Το πλήγμα ακριβείας ήταν εντυπωσιακό με την καταστροφή ενός ολόκληρου κτιρίου, όπου στεγαζόταν το ιρανικό προξενείο στη Δαμασκό. Μολονότι κανένας δεν ανέλαβε την ευθύνη, οι υποψίες στράφηκαν στο Ισραήλ. Ήταν η «κόκκινη γραμμή» για την Τεχεράνη.
Με τις εχθροπραξίες στη Γάζα να μετρούν ήδη έξι μήνες, ο Ισραηλινός Πρωθυπουργός Μπένιαμιν Νετανιάχου διακινδυνεύει έναν πολύ ευρύτερο πόλεμο, πέρα από τις επιθέσεις με ρουκέτες που εξαπολύουν φιλο-ιρανικές οργανώσεις στον Λίβανο και στη μακρινή Υεμένη και το Ιράκ.
Ο Νετανιάχου πιθανώς θεώρησε ότι έτσι θα αποκαθιστούσε την αποτρεπτική ικανότητα του Ισραήλ – την ικανότητά του να εκφοβίζει τους εχθρικούς γείτονές του. Όμως, το κύριο μέλημα του Νετανιάχου πάντα ήταν η δική του εικόνα. Θέλει να δείχνει τολμηρός, μετά την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου από τη Χαμάς και την αποτυχημένη πολιτική του για την ασφάλεια. Κάθε μέρα έκτοτε επιδιώκει να αντιστρέψει το πολιτικό πεπρωμένο του.
Αντιμέτωπος με τις οικογένειες των Ισραηλινών ομήρων, τις διεθνείς πιέσεις να μην προχωρήσει με την χερσαία επιχείρηση στη Ράφα και να επιτρέψει την είσοδο περισσότερης ανθρωπιστικής βοήθειας, ο Νετανιάχου επέλεξε τη δοκιμασμένη στρατηγική της Μοσάντ: τις στοχευμένες δολοφονίες. Ανέλαβε το ρίσκο να ανοίξει ακόμη ένα μέτωπο πολέμου, χτυπώντας το ιρανικό προξενείο, δηλαδή ιρανικό εδαφος, σύμφωνα με το διπλωματικό πρωτόκολλο.
Τα διλήμματα του Ιράν απέναντι στο Ισραήλ
Μετά την επίθεση εναντίον του προξενείου του στη Συρία, το Ιράν βρίσκεται αντιμέτωπο με ένα δίλημμα: πώς να ανταποδώσει χωρίς να «πυροδοτήσει» μία ευρύτερη σύγκρουση, την οποία η Τεχεράνη δεν φαίνεται να θέλει, σύμφωνα με αναλυτές για θέματα Μέσης Ανατολής.
Ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ υποσχέθηκε αντίποινα. Η Τεχεράνη έχει επιλογές περιορισμένες σε εύρος και αριθμό. Μπορεί να αναθέσει την εκδίκηση στους αντιπροσώπους της με επιθέσεις εναντίον των αμερικανικών δυνάμεων, να τους χρησιμοποιήσει για ένα απευθείας πλήγμα στο Ισραήλ ή να επιταχύνει το πυρηνικό πρόγραμμά του, το οποίο οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί του επί μακρόν επεδίωκαν να περιορίσουν.
Οι επιθέσεις των φιλο-ιρανικών οργανώσεων εναντίον των αμερικανικών δυνάμεων έχουν εκλείψει από το Φεβρουάριο, όταν η Ουάσινγκτον ανταπέδωσε για τον θάνατο τριών αμερικανών στρατιωτών στην Ιορδανία με δεκάδες αεροπορικά πλήγματα σε στόχους σε Συρία και Ιράκ, που συνδέονταν με τους Ιρανούς Φρουρούς της Επανάστασης και τις υποστηριζόμενες παραστρατιωτικές οργανώσεις.
Το Ιράν επιχειρεί να διαμορφώσει με τέτοιον τρόπο τις ενέργειές του, που δείχνουν ότι απαντά, αλλά δεν κλιμακώνει. Εάν δεν ανταποδώσει, τότε το θα αποδειχθεί ένας αδύναμος γίγαντας στα μάτια των συμμάχων του στη Μέση Ανατολή. Ίσως αναγκαστεί να επιτεθεί εναντίον ισραηλινών συμφερόντων παρά να καταδιώξει αμερικανικά στρατεύματα. Αλλά όχι μέσω της λιβανέζικης σιιτικής οργάνωσης της Χεζμπολάχ. Θέλει να απαντήσει, ώστε να αποτραπούν περαιτέρω τέτοια ισραηλινά πλήγματα και ταυτόχρονα αποφεύγοντας έναν ολοκληρωτικό πόλεμο.
Η Χεζμπολάχ είναι ένας βαρέως εξοπλισμένος μη κρατικός δρών – ανεξάρτητες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι διαθέτει από 20.000 έως 50.000 μαχητές και πολλοί είναι καλά εκπαιδευμένοι και σκληραγωγημένοι λόγω της συμμετοχής τους στον συριακό εμφύλιο πόλεμο. Ενώ έχει ένα οπλοστάσιο περίπου 130.000 ρουκετών και πυραύλων, σύμφωνα με το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών.
Όπως εκτιμούν αναλυτές, η Χεζμπολάχ δεν θέλει πραγματικά να πέσει στην παγίδα του Ισραήλ, επειδή συνειδητοποιεί ότι ο Μπενιαμίν Νετανιάχου και το πολεμικό του υπουργικό συμβούλιο προσπαθούν απεγνωσμένα να παρατείνουν τον πόλεμο και την πολιτική «επιβίωσή» τους.
Αντίθετα, το Ιράν είναι πιθανό να επιδείξει «στρατηγική υπομονή», επειδή θα δώσει προτεραιότητα σε έναν πιο σημαντικό στόχο: την κατασκευή μιας πυρηνικής βόμβας. Να επιτύχει δηλαδή στρατηγική αποτροπή, όχι μόνο εναντίον των Ισραηλινών, αλλά ακόμη και εναντίον των ΗΠΑ.
