Η Ελλάδα αποκτά για πρώτη φορά έναν πλήρη, θεσμοθετημένο Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (ΘΧΣ), με την έκδοση της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ).
Η πράξη συγκρότησης δημοσιεύτηκε σήμερα με πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών και τα συναρμόδια υπουργεία.
Πρόκειται για μια σημαντική στρατηγική τομή στη χωροταξική οργάνωση της χώρας, καθώς για πρώτη φορά η Πολιτεία καθορίζει και αποτυπώνει σε χάρτες τις χρήσεις και τις δραστηριότητες που μπορούν να αναπτυχθούν σε όλο το εύρος των θαλάσσιων ζωνών, ασκώντας παράλληλα τα δικαιώματά της όπως προβλέπονται από το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και την Οδηγία 2014/89/ΕΕ.
Η στρατηγική δίνει ολοκληρωμένη απάντηση στην υποχρέωση που προέκυψε μετά την καταδίκη της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο τον περασμένο Φεβρουάριο, και ενσωματώνει κρίσιμα στοιχεία για την ελληνική υφαλοκρηπίδα, καθώς και για τις συμφωνίες ΑΟΖ με την Ιταλία και την Αίγυπτο.
Η προσέγγιση που υιοθετήθηκε είναι ολιστική, συνθέτοντας συχνά αντικρουόμενες παραμέτρους — κοινωνικές, οικονομικές, ενεργειακές και περιβαλλοντικές — ώστε να υπηρετηθούν στόχοι όπως:
- η κλιματική ανθεκτικότητα του θαλάσσιου περιβάλλοντος,
- η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη,
- η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και των ενάλιων αρχαιοτήτων,
- η θαλάσσια ασφάλεια και μεταφορές,
- η εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων,
- η ιχθυοκαλλιέργεια και
- η ενίσχυση των διασυνοριακών έργων κοινού ενδιαφέροντος.
Η Στρατηγική δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη συνδιαμόρφωση προτεραιοτήτων ανά περιφέρεια και στις αλληλεπιδράσεις ξηράς – θάλασσας, μέσω της πρόβλεψης Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων ανά περιοχή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το τεχνικό έργο από πλευράς Υπουργείου Περιβάλλοντος είχε ολοκληρωθεί εδώ και καιρό, ενώ το θέμα απασχόλησε έντονα το Μέγαρο Μαξίμου τις τελευταίες ημέρες, με συνεχείς συνεννοήσεις του Υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρου Παπασταύρου.
Η ενεργοποίηση της ΕΧΣΘΧ αποκτά επιπλέον γεωπολιτικό βάρος, καθώς η Τουρκία έχει εκφράσει επανειλημμένα αντιρρήσεις για οποιαδήποτε ελληνική πρωτοβουλία ρυθμίζει τον θαλάσσιο χώρο στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Στρατηγική εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει ως πολύτιμο εργαλείο πολιτικής, διπλωματίας και επενδυτικού σχεδιασμού για τις θάλασσες της χώρας, εδραιώνοντας με τεκμηριωμένο τρόπο την κυριαρχία και τις θαλάσσιες αρμοδιότητες της Ελλάδας.