Αρχίζει σε λίγη ώρα το πιο κρίσιμο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ από καταβολής κόμματος, στη σκιά της διπλής εκλογικής ήττας, της παραίτησης Τσίπρα, της εκλογής Κασσελάκη, της διπλής διάσπασης και των εν εξελίξει αντιπαραθέσεων που κλυδωνίζουν και πάλι την Κουμουνδούρου.
Η έννοια του Συνεδρίου ως ανώτατο κομματικό όργανο έχει σηματοδοτήσει συγκεκριμένες εποχές για τον ΣΥΡΙΖΑ, από την πρώτη ενιαία συγκρότησή του το 2012 μέχρι τη δύσκολη σημερινή συγκυρία. Τα epikaira.gr θυμίζουν τις σημαντικές στιγμές των προηγουμένων συνεδρίων.
1ο Συνέδριο
Τον Ιούλιο του 2013 πραγματοποιήθηκε το Ιδρυτικό Συνέδριο του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., παρουσία 3.500 περίπου συνέδρων, με στόχο τη μετατροπή του σχήματος σε ενιαίο κόμμα. Στο πρώτο Συνέδριο της “γέννησης” του, πρόεδρος του νέου κόμματος εξελέξη ο Αλέξης Τσίπρας με 74,08% αφήνοντας δεύτερη τη Σίσσυ Βωβού που συγκέντρωσε το 4,69% των ψήφων.
Η “μετατροπή” του Συνασπισμού της Αριστεράς σε ένα ενιαίο κόμμα συνδυάστηκε και με τις σημαντικότερες στιγμές στην ιστορία του αφού στις εκλογές του 2015 αναδείχθηκε σε κυβερνών κόμμα. Ωστόσο στο πρώτο συνέδριο, η μεγαλύτερη συζήτηση αφορούσε στον ρόλο των τάσεων μέσα στο κόμμα, αφού η παρουσία τους ήταν ζωτικής αλλά και ταυτοτικής σημασίας. Οι συνιστώσες πέρασαν με τις διαφορετικές τους απόψεις στον ενιαίο κομματικό κορμό που είχε οραματιστεί αρχικά ο πρώην πρόεδρος του Συνασπισμού Αλέκος Αλαβάνος και που τελικά κατάφερε να πραγματοποιήσει ο Αλέξης Τσίπρας. Η εμβληματική μορφή της Αριστεράς, ο Μανώλης Γλέζος, επικεφαλής των Ενεργών Πολιτών ζητούσε να μη διαλυθούν οι συνιστώσες, όμως οι εξελίξεις είχαν δρομολογηθεί.
Με πρόταση Τσίπρα καταρτίστηκε το ενιαίο ψηφοδέλτιο, υιοθετήθηκε η πρόταση για εκλογή του προέδρου από το σώμα του συνεδρίου, αλλά και το ότι κάθε συνέδριο στο εξής θα αποφασίζει με ποιον τρόπο θα εκλέγεται ο επικεφαλής του κόμματος. Εξι ψηφοδέλτια διεκδίκησαν την ψήφο των συνέδρων. Πάνω από 2/3 των συνέδρων έδωσαν ισχυρή πλειοψηφία στο Ενιαίο Ψηφοδέλτιο, περίπου το 1/3 στην Αριστερή Πλατφόρμα, ενώ το 2,23% μοιράστηκε στα υπόλοιπα 4 ψηφοδέλτια.
Η ανανέωση των στελεχών ήταν εντυπωσιακή. Εκλέχτηκαν επίσης 23 βουλευτές, ενώ αρκετά γνωστά στελέχη έμειναν εκτός. Πρωτιά για τους: Δραγασάκη, Τσακαλώτο, Μηλιό, Κορωνάκη, Βίτσα, Παππά, Σκουρλέτη, Ηλιόπουλο, Βούτση, Δούρου. Από την Αριστερή Πλατφόρμα πρώτοι εξελέγησαν οι Λαφαζάνης και Στρατούλης. Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο Αλέξης Τσίπρας δήλωσε:«Το ιδρυτικό συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί έναν ιστορικό σταθμό για την Aριστερά και τη δημοκρατία. Τρεισήμισι χιλιάδες σύνεδροι από όλη την Ελλάδα έβαλαν τη σφραγίδα τους στη γέννηση του καινούργιου. Κάναμε το ιστορικό βήμα. Από αύριο όλες και όλοι μαζί, πιο ενωμένοι και πιο δυνατοί από ποτέ, ξεκινάμε τη μεγάλη και νικηφόρα πορεία. Για να σταματήσουμε την κοινωνική καταστροφή και να ξαναχτίσουμε την Ελλάδα».
2ο Συνέδριο
Το 2ο Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2016, όταν το κόμμα είχε αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας μετά τη δεύτερη εκλογική νίκη τον Σεπτέμβριο του 2015 και ενώ είχαν αποχωρήσει πολλά στελέχη διαφωνώντας με την κατάληξη των διαπραγματεύσεων που οδήγησαν τελικά στη συμφωνία (3ο Μνημόνιο) δανειστών και Ελλάδας.
Οι συνιστώσες είχαν μετατραπεί σε τάσεις με την πλειοψηφία να ανήκει στην Ενωτική Κίνηση, που εκπρποσωπούσε τους Προεδρικούς ενώ για πρώτη φορά εμφανίστηκαν οι 53+ και η Πλατφόρμα. Η διεύρυνση του ΣΥΡΙΖΑ αποτελούσε και τότε μια σαφή επιδίωξη μεγάλης μερίδας των στελεχών, ενώ πολλοί υπουργοί επέλεξαν να μην τοποθετηθούν ανοιχτά σε καμιά από τις τάσεις, προκρίνοντας το ενωτικό πρόσημο στις διαδικασίες του συνεδρίου και μπροστά στο καθημερινά τροφοδοτούμενο από τους βασικούς πολιτικούς αντιπάλους «αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο».
Χαρακτηριστικό της πλήρους κυριαρχίας Τσίπρα το περιστατικό για τη ψήφιση της ποσόστωσης βουλευτών και μελών της ΚΕ. Ο τότε πρωθυπουργός είχε ζητήσει να εξαιρεθούν από την ποσόστωση οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και το 25% να αφορά μόνο σε κυβερνητικά στελέχη και αυτό το έφερε προς ψήφιση. Προφανώς μπερδεμένοι οι σύνεδροι, που το 95% έλεγχε ο Τσίπρας ψήφισαν ανάποδα… «Ουσιαστικά το σώμα – καλώς έκανε αν το έκανε έτσι- αποφάσισε απολύτως κόντρα στην εισήγησή που έκανα εγώ. Το σώμα αποφάσισε ότι μόνο 30 εκ των βουλευτών και υπουργών και γενικών γραμματέων θα είναι στην ΚΕ των 150. Αν είναι αυτή η βούληση του Συνεδρίου, πάσο! Αλλά να ξέρουμε τι ψηφίζουμε. Εγώ ζητώ σ’ αυτό το θέμα,να μην το περάσουμε ρουτίνα και να γίνουν δύο τοποθετήσεις υπέρ, δύο κατά και να ξαναψηφίσουμε» είπε από το βήμα ο πρόεδρος, κάτι που εννοείται πως συνέβη.
Το νέο ζητούμενο ήταν η διαμόρφωση ενός ισχυρού κόμματος που θα μπορούσε να επηρεάσει με τον πλέον θετικό τρόπο και την κυβερνητική πορεία. Στις πρώτες θέσεις για την εκλογή της ΚΕ βρέθηκαν κατά σειρά Τσακαλώτος, Φίλης, Βούτσης, Ξανθός, Δραγασάκης, Πολάκης, Παππάς, Σκουρλέτης. Στις βασικές πολιτικές κατευθύνσεις και στις θέσεις των κυρίαρχων τάσεων υπήρξε σαφής σύγκλιση απόψεων, με τη σχετική ψηφοφορία να είναι σύντομη και χωρίς συγκρούσεις.
Στα αξιοσημείωτα του Συνεδρίου η κατάργηση κάποιων άρθρων του καταστατικού και η εισδοχή κάποιων νέων. Στο πολιτικό συμπέρασμα του Συνεδρίου υπήρξαν διάφορα προοδευτικά εδάφια. “Αναπόσπαστο μέρος της προσπάθειας εκδημοκρατισμού είναι η διαρκής διεύρυνση των δικαιωμάτων, ώστε όλοι οι πολίτες, άνδρες και γυναίκες, ανεξάρτητα από ιδεολογικές ή θρησκευτικές πεποιθήσεις, σεξουαλικό προσανατολισμό, αλλά και πολίτες με ειδικές ανάγκες να είναι και να αισθάνονται ισότιμοι και ισότιμες με ίσες ευκαιρίες. Για την επιβολή της ισοτιμίας χρειάζονται και μέτρα θετικής διάκρισης” ένα απ’ αυτά.
3ο Συνέδριο
Όταν το απόγευμα της 17ης Απριλίου του 2022 ολοκληρωνόταν το 3ο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ με βασικό θέμα την επανεκλογή του Προέδρου Αλέξη Τσίπρα κανείς δεν μπορούσε να μαντέψει το ζοφερό μέλλον για την Κουμουνδούρου. Το αντίθετο, το κλίμα ήταν πανηγυρικό, επικρατούσε ενθουσιασμός και οι πάντες πίστευαν πως στις εκλογές του 2023 θα επιτυγχανόταν η ανατροπή και ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναδεικνυόταν και πάλι πρώτο κόμμα.
Στο συγκεκριμένο Συνέδριο επιχειρήθηκε η διεύρυνση στον κοινωνικό ΣΥΡΙΖΑ αλλά και το κάλεσμα για προοδευτική συμπαράταξη στα άλλα όμορα στον ΣΥΡΙΖΑ κόμματα.
«Απευθύνουμε λοιπόν ανοιχτό κάλεσμα συμπόρευσης στους εργαζόμενους, τους αγρότες, τους μικρομεσαίους, τη νεολαία, τους ανθρώπους του πολιτισμού και του πνεύματος. Κάλεσμα συμπόρευσης και αγώνα για την απαλλαγή από το καθεστώς Μητσοτάκη. Για μια συμμαχία ανάπτυξης και προόδου με δικαιοσύνη, που θα αναδείξει και θα στηρίξει την προοδευτική κυβέρνηση» ήταν το χαρακτηριστικότερο απόσπασμα της ομιλίας Τσίπρα.
Η ουσία είναι οτι στο συνέδριο εκείνο αν και προς τα έξω βγήκε μια εικόνα συμπόρευσης στην ουσία δεν έγινε τίποτα άλλο από μια παράταση του ξεκαθαρίσματος των εσωκομματικών λογαριασμών. Το γυαλί ωστόσο είχε ραγίσει και μάλιστα με φόντο τις επερχόμενες εθνικές εκλογές.
