To καλώδιο ηλεκτρίζει το Αιγαίο

Του Κώστα Παππά 

Οι τετραγωνικές σχέσεις Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου-Συρίας
 Ισραήλ-Τουρκίας-Συρίας-Ιραν
 Τι θα κάνουμε μετά την ταπεινωτική ιστορία της Κάσου ; Πως θα
υπερασπιστούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα;

Η πιθανή έντονη κινητικότητα που θα ακολουθήσει τις επόμενες μέρες στα
εθνικά μας θέματα είναι πιθανόν να χαλάσει το δόγμα περί ήρεμων νερών.
Βασικό σημείο τριβής αναμένεται και πάλι να είναι η πόντιση του καλωδίου
για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Αν θυμηθεί όμως
κάποιος την ταπεινωτική μας υποχώρηση πέρυσι τον Ιούλιο για το ίδιο θέμα
στην Κάσο, δεν ενθουσιάζεται ιδιαίτερα.
Το μεγάλο ερώτημα λοιπόν είναι και πάλι πως θα αντιδράσει αυτή τη φορά η
Τουρκία στην δίκαιη προσπάθεια της Ελλάδας μέσω της τριμερούς
συνεργασίας Ελλάδας -Κύπρου-Ισραήλ για την πραγματοποίηση του έργου.
Ωστόσο για να είμαστε ακριβείς η ιστορία της ηλεκτρικής διασύνδεσης μοιάζει
και είναι μια πολυπαραγοντική υπόθεση πολλών συγκρουόμενων
συμφερόντων και γι αυτό ακριβώς το λόγο μπορεί να εξελιχθεί σε μια
επικίνδυνη κατάσταση στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Στην προσπάθειά μας να μεταφέρουμε με δημοσιογραφικό και απλό λόγο τις
πολλές και δύσκολες ισορροπίες στην περιοχή εισαγωγικά τονίζουμε ότι
υπάρχουν και πολλά πράγματα που δεν μπορούμε να καταγράψουμε στο
παρόν άρθρο, θα προσπαθήσουμε μόνο να ιχνηλατήσουμε το δύσβατο
διπλωματικό μονοπάτι αυτών των αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων στην
περιοχή. Αν κάποιος θεωρεί την ιστορία της πόντισης του καλωδίου μόνο σαν
μια διμερή ελληνοτουρκική υπόθεση ξεκινάει από ένα σοβαρό λάθος την
ανάλυσή του.
Αν θέλαμε να σχηματοποιήσουμε λίγο σε τετραγωνικές σχέσεις τις χώρες που
πρωταγωνιστούν ή συμμετέχουν στην ιστορία αυτή παραπλεύρως, εντελώς
σχηματικά θα αναφέραμε τα εξής: Ισραήλ-Κύπρος- Ελλάδα-Συρία και Ισραήλ-
Τουρκία-Ιράν -Συρία. Και στα δύο αυτά σχήματα υπάρχουν αλληλεπιδράσεις
εμφανείς, αλλά και αφανείς.
Αρχικά να τονίσουμε ότι ένας σημαντικός παράγοντας που παραμένει παρόν
στην υπόθεση είναι η ΗΠΑ με την αποστολή δικής της εταιρείας της Chevron,
η οποία θα πρέπει να φέρει εις πέρας το τεχνικό κομμάτι του έργου. Αυτό θα
έλεγε κανείς ότι αποτελεί από μόνο του μια σταθερά που καλό θα ήταν να την
υπολογίσουν κυρίως οι γείτονες. Ωστόσο αυτό δε σημαίνει ότι η Τουρκία θα
παρακολουθήσει απλώς την εξέλιξη της πόντισης του καλωδίου, καθώς σε
κάθε ευκαιρία οι γείτονες θέλουν να δείξουν ότι διαδραματίζουν ρόλο χωροφύλακα στην περιοχή.

Ο δεύτερος πολύ σημαντικός «παίχτης» στην
υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης είναι το Ισραήλ. Δεν μπορούμε να
θεωρήσουμε τυχαία την πρόσφατη συνάντηση του Έλληνα Πρωθυπουργού
με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Οι σχέσεις άλλωστε Τουρκίας -Ισραήλ
βρίσκονται σε ένα πολύ χαμηλό βαρομετρικό τον τελευταίο καιρό και οι
εκατέρωθεν ανακοινώσεις δείχνουν ότι η Τουρκία πάντα υπολογίζει το
πανίσχυρο Ισραήλ , αλλά ταυτόχρονα το προκαλεί και με κάθε ευκαιρία.
Ο Νετανιάχου που μετά τον πόλεμο στη Γάζα θέλει να δημιουργήσει μια
ασπίδα προστασίας για τη χώρα του και φιλοδοξεί σε μεγάλα πράγματα με
την προσωπική υποστήριξη του Ντόναλντ Τραμπ είναι επίσης ένας «παίχτης»
που κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει την αποφασιστικότητά του. Μάλιστα σε
αυτή την υποστήριξη από τον Τραμπ διαβλέπει και την τέλεια λύση απέναντι
στους Παλαιστίνιους , με την δημιουργία του μεγάλου σχεδίου για την
δημιουργία της περίφημης ριβιέρας, που ακούστηκε από το στόμα του
Αμερικανού Προέδρου με την απομάκρυνση του παλαιστινιακού πληθυσμού
από την περιοχή. Σχέδιο που αν τελικά καρποφορήσει, πράγμα πολύ
δύσκολο, θα τον κατατάξει στις κορυφαίες ηγετικές μορφές που πέρασαν ποτέ
από το Ισραήλ.
Ταυτόχρονα φιλοδοξεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ίδρυση
κουρδικού κράτους πράγμα βέβαια που θα βρει ισχυρή αντίδραση από
Τουρκία και Ιράν. Για το Ιράν που αποτελεί και την μεγάλη απειλή για το
Ισραήλ το δίδυμο Τραμπ και Νετανιάχου έχει καταστήσει σαφές ότι οι οποίες
σχέσεις ξεκινούν και τελειώνουν σε μια λέξη, αποπυρηνικοποίηση.
Η χειμαζόμενη Συρία επίσης που πάντα διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο
στην περιοχή θα μπορούσε να γίνει σε αυτά τα αμερικανοισραηλινά σχέδια η
νέας γης της επαγγελίας, αλλά αυτή τη φορά για τους Παλαιστίνιους.
Όλα αυτά λαμβάνουν χώρα τη στiγμή που τις επόμενες μέρες θα ανοίξει
ένας νέος κύκλος διαλόγου ΗΠΑ-Ρωσίας για την διευθέτηση του Ρωσο-
Ουκρανικού πολέμου , διευθέτηση που δεν αφήνει αδιάφορη την Τουρκία, που
γνωρίζει τις ευκαιρίες οι οποίες θα ανοίξουν στην Μαύρη θάλασσα και θα
μπορούσαν με την ανάλογη αμερικανική προτροπή να μετατοπίσουν το
σημείο ενδιαφέροντος της γείτονος προς τον Βορρά.
Μέσα σε αυτό το πολύπλοκο γεωπολιτικό περιβάλλον που χορεύει πλέον στην
γεωπολιτική αναδιάταξη που επιφυλάσσει ο Τραμπ στην περιοχή με μειωμένη
την στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ, ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι εντείνονται
οι διαγκωνισμοί ανάμεσα στις χώρες για να επιτύχουν η καθεμιά για
λογαριασμό της την ικανοποίηση βασικών συμφερόντων στην περιοχή.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο γενικότερα εντάσσεται και η ηλεκτρική διασύνδεση
Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου.

Τις τελευταίες μέρες μάλιστα στο πλαίσιο της Πολυεθνικής Αεροπορικής
Άσκησης «Ηνίοχος 2025», η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί την
Παρασκευή 11 Απριλίου συμμετέχει ένας μεγάλος αριθμός αεροπορικών
δυνάμεων από συμμαχικές και φίλιες χώρες όπως η Γαλλία με Μ-2000, οι
ΗΠΑ με F-16, KC-46 και KC-135, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με M2000/9,
η Ινδία με SU-30, η Ισπανία με F/A-18 Hornet, το Ισραήλ με G-550, η Ιταλία με
Tornado, το Κατάρ με F-15, το Μαυροβούνιο με B-412, η Πολωνία με F-16 και
η Σλοβενία με PC-9. Η δε εκπροσώπηση του Ισραήλ σε αυτή είναι πραγματικά
εντυπωσιακή.
Όλα αυτά στέλνουν ένα μήνυμα σαφέστατο κοινού βηματισμού Ελλάδας και
Ισραήλ , αλλά αυτό από μόνο του δεν συνεπάγεται ότι η Τουρκία δεν θα
προκαλέσει , όπως άλλωστε έκανε και πριν από κάποιους μήνες στην Κάσο.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο αναμένουμε την αντίδραση της Ελλάδας σε μια
ενδεχόμενη κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας . Δεν πρόκειται να
μπούμε εδώ στην αποτρεπτική ικανότητα και δυνατότητα της Ελλάδας σε
περίπτωση που για ακόμα μια φορά προκληθούμε , αυτή είναι γνωστή , αλλά
θα επιμείνουμε στην πολιτική βούληση που θα πρέπει να επιδείξει η
κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός εφ οσον τα διπλωματικά στηρίγματά είναι
στέρεα.
Βέβαια μέσα από το ρεπορτάζ του epikaira.gr κάποιοι από την εσωκομματική
αντιπολίτευση στις ενέργειες του Μαξίμου διερωτώνται αν με τον κ. Τσάφο θα
ολοκληρωθεί το έργο της διασύνδεσης; Είναι άλλωστε γνωστές οι παλιές
θέσεις του , και πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος να μπερδέψει τα κατεχόμενα με
άλλα σημεία της Κύπρου μας.
Μπαίνουν λοιπόν μοιραία τα ερωτήματα που μπορεί να μας απασχολήσουν
σοβαρά τις επόμενες μέρες : Θα συνεχίσουμε στην ίδια πολιτική κατευνασμού
του γείτονα υποχωρώντας συνεχώς μπροστά στην άσκηση νόμιμων
κυριαρχικών μας δικαιωμάτων ή θα αποφασίσουμε να κάνουμε πράξη αυτά
που απορρέουν από τη νομιμότητα χωρίς πίσω βήματα; Μια λάθος πάντως
απόφαση στο συγκεκριμένο χρονικό σημείο μπορεί να κοστίσει πολύ σοβαρά
ή και ακόμα να είναι μοιραία πολιτικά για τον κ. Μητσοτάκη , ενώ αντίστοιχα
μια σωστή κίνηση θα μπορούσε να τον βγάλει, έστω και πρόσκαιρα , από την
επικίνδυνη εσωτερική περιδίνηση στην οποία έχει περιέλθει. Οι προκλήσεις
‘είναι μπροστά για όλους και είναι προκλήσεις εθνικές, άρα και πολύ σοβαρές.