Σάββατο, 15 Μαρτίου, 2025

Top 5 άρθρα

Σχετικά άρθρα

Οι σεισμοί και τι δεν μάθαμε από το Μάτι , τη Μάνδρα και τα Τέμπη

Του Κώστα Παππά

Το θέμα των ημερών το οποίο παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή  η κοινή γνώμη στην Ελλάδα είναι η σεισμική ακολουθία στον θαλάσσιο χώρο των Κυκλάδων. Οι επιστήμονες είναι επιφυλακτικοί και κάνουν τις δικές τους εκτιμήσεις για την εξέλιξη του φαινομένου. Από τη στιγμή όμως που οι σεισμοί δεν είναι ένα προβλέψιμο μέγεθος, ούτε κανείς  γνωρίζει πότε θα γίνουν τότε το μόνο που μπορεί να γίνει είναι να περιμένουμε  και να ευχόμαστε να σταματήσει κάπου εδώ η αναστάτωση, χωρίς η φύση να μας επιφυλάσσει άλλες δυσάρεστες εκπλήξεις.

Αυτά σε οτι έχει να κάνει με τη φύση ,γιατί σε οτι έχει να κάνει με τον ανθρώπινο παράγοντα και τα συμφέροντα που έχτισαν με τον τρόπο που έχτισαν πολυτελή ξενοδοχεία και άλλα οικοδομήματα  στα Φηρά και την Οία  της Σαντορίνης μπορεί κάποιος να πει πάρα πολλά.

Αφορμή για τις σκέψεις αυτές στάθηκε μια σημερινή ανάρτηση του Καθηγητή σεισμολογίας Άκη Τσελέντη που περνάει γενεές 14 όσους  αδειοδότησαν  όλα αυτά τα επικίνδυνα οικοδομήματα στη Σαντορίνη. Ο κ. Τσελέντης  αναφέρει μεταξύ άλλων στην ανάρτησή του: “Έχουν γίνει πολεοδομικά εγκλήματα στο νησί υπό την πίεση των ξενοδοχειακών συμφερόντων.
Δόθηκαν οικοδομικές άδειες και κτίστηκαν στά Φηρά, στην Οία και αλλαχού, κατασκευές μεγάλου βάρους (Ξενοδοχεία με πισίνες) στα πρανή, στην πλαγιά, στην πλήρη κατηφόρα προς την θάλασσα, κάτω του παραδοσιακού οικισμού, με ψευτοθεμελιώσεις!” και συμπληρώνει “Και το νησί μου η Κεφαλλονιά έχει σεισμικότητα ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ από τη Σαντορίνη και αντίστοιχα απότομα πρανή αλλά έχει τέλειες συνθήκες δόμησης. Ήμαστε σχεδόν άτρωτοι και σε πολύ μεγάλα σεισμικά μεγέθη. Για αυτό λέμε «come to Cephallonia to enjoy earthquakes!». Μακάρι κάποια στιγμή να μπορούσαμε να πούμε το ίδιο και για όλη την Ελλάδα».

Κάποτε θα πρέπει να γίνει λοιπόν μια σοβαρή κουβέντα και γι αυτό που ονομάζουμε τουρισμό στην Ελλάδα και για τις υποδομές του. Πολύ συζήτηση μπορεί να γίνει επίσης   και για τον τρόπο που κατά το παρελθόν , αλλά και σήμερα η διάθεση ισχυρών παραγόντων να πλουτίσουν με κάθε τρόπο και με τις πλάτες ισχυρών πολιτικών φίλων τους,  βάζει ανοιχτά  σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.

Ζούμε σε μια σεισμογενή χώρα και μπορεί τις τελευταίες δεκαετίες να πραγματοποιήσαμε  σημαντικά βήματα  σε αυτό που ονομάζουμε αντισεισμική προστασία , αλλά αν αυτά που αναφέρει  ο Καθηγητής Τσελέντης έχουν ως προς την αυστηρότητα που τα σημειώνει τον ίδιο αντικειμενικό βαθμό επικινδυνότητας,  σε μια εξαιρετικά σεισμογενή περιοχή όπως αυτή των Κυκλάδων που την επισκέπτονται εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι κάθε χρόνο , δεν μπορεί ,  κάποιο αυτί θα πρέπει να ιδρώσει.  Μαθαίνουμε τώρα και με την αφορμή των σεισμών εκεί,  από ένα έγκριτο επιστήμονα ότι έχουν συντελεστεί πολεοδομικά εγκλήματα. Ποιος μιλούσε αλήθεια γι αυτά πριν τους σεισμούς;

Αυτά τα συμπεράσματα προφανώς ο κ. Τσελέντης δεν τα έβγαλε χωρίς να μπορεί να αποδείξει το μέγεθος των όσων αναφέρει και σίγουρα τα γνωρίζουν και άλλοι επιστήμονες και υπηρεσιακοί παράγοντες . Το θέμα είναι να ανοίξει κάποτε σοβαρά μια συζήτηση σε αυτόν τον τόπο για τις υποδομές του. Τις υποδομές που διαμόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό την τραγωδία στο Μάτι  , στη Μάνδρα με τα μπαζωμένα ρέματα και τις άδειες να χτίσει ο καθένας όπως θέλει και όπου θέλει, στα Τέμπη με το σιδηροδρομικό δίκτυο της συμφοράς. Μόνο που αν αναφερόμασταν  σε όλα αυτά τα γεγονότα και το αποτέλεσμα ήταν μόνο  υλικές ζημιές τότε όλα θα ήταν καλά ή περίπου καλά . Μιλάμε όμως για το θάνατο εκατοντάδων αθώων  ανθρώπων και σίγουρα οι χαμένες ζωές αυτών των ανθρώπων  μας δείχνουν οτι κάτι δεν πάει καθόλου καλά.

Η παρούσα φάση των σεισμών  θα ολοκληρωθεί θέλουμε να  ελπίζουμε χωρίς να αφήσει πίσω της  μια μεγάλη καταστροφή. Όμως οι σεισμοί θα επανέλθουν , οι βροχές θα πέσουν ξανά , φωτιές θα έχουμε και πάλι, οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να ταξιδεύουν με τρένα. Για τις υποδομές θα υπάρξει άραγε κάποτε ένα στρατηγικό σχέδιο ; Μια σοβαρή συζήτηση; Θα γίνουν οι απαραίτητο έλεγχοι στη Σαντορίνη και αλλού ή ξαφνικά ένα άσχημο πρωί ή βράδυ  θα ψάχνουμε πάλι μέσα στα ερείπια, τα πάσης φύσεως ερείπια,  τις ευθύνες;

Αν είμαστε ικανοί μόνο να ερευνούμε για τις συνθήκες ενός γεγονότος, ενός δυστυχήματος, και αυτό με αναποτελεσματικό τρόπο  όπως δείχνει το Μάτι και τα Τέμπη, τότε για τί ακριβώς μιλάμε;  Δεν  λειτουργούμε σαν κοινωνία  σχεδόν ποτέ προληπτικά. Αυτό μας δίνει μια και μόνο βεβαιότητα  οτι  θα ξαναζήσουμε με μαθηματική ακρίβεια ανάλογες συμφορές.

Δεν είναι προφήτες όσοι κάνουν αυτές τις διαπιστώσεις , δεν είναι Κασσάνδρες όσοι μιλάνε πριν από μια επικείμενη καταστροφή για κάτι που βλέπουν να έρχεται, απλοί πολίτες είναι που νοιώθουν την  απουσία της πρόληψης από το πρωί που πάνε στη δουλειά τους μέχρι να επιστρέψουν στο σπίτι τους.