Της Βάνας Κουτρουλού
Τον περασμένο Οκτώβριο, διανύοντας την δεύτερη θητεία του ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν πρότεινε την παραχώρηση ενός βαθμού αυτονομίας στην Κορσική, επιδιώκοντας να «γυρίσει μια σελίδα» στην ταραχώδη ιστορία του νησιού της Μεσογείου που έχει βρεθεί στο επίκεντρο μακροχρόνιο πολιτικού αγώνα για ανεξαρτησία, που συχνά κατέληγε στη βία.
Έξι μήνες μετά η γαλλική κυβέρνηση και οι εκλεγμένοι άρχοντες της Κορσικής κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με ένα προκαταρκτικό κείμενο που θα έδινε στο νησί ειδικό «αυτόνομο καθεστώς» στο πλαίσιο του γαλλικού συντάγματος και εντός της γαλλικής δημοκρατίας.
Η πρώτη παράγραφος του σχεδίου νόμου αναφέρει τις κόκκινες γραμμές: «Το παρόν συνταγματικό κείμενο επιτρέπει την αναγνώριση καθεστώτος αυτονομίας για την Κορσική εντός της Δημοκρατίας, λαμβάνοντας υπόψη τα δικά της συμφέροντα που συνδέονται με τη μεσογειακή νησιωτική ταυτότητά της καθώς και την ιστορική, γλωσσική και πολιτιστική κοινότητα που έχει αναπτύξει έναν μοναδικό δεσμό με τη γη».
Ποτέ άλλοτε ένας Γάλλος πρόεδρος δεν είχε υποστηρίξει ανοιχτά την αυτονομία για το νησί, το οποίο ήταν μέρος της Γαλλίας από τότε που το αγόρασε από τους Γενοβέζους ηγεμόνες του το 1768.
Τέτοια θέματα παραμένουν εξαιρετικά ευαίσθητα στη Γαλλία, όπου οι πολιτικοί διατρανώνουν τακτικά την ανάγκη προστασίας της ενότητας και της εθνικής ταυτότητας της χώρας, παραπέμποντας στο σύνθημα των Ιακωβίνων από το 1793: «Η Δημοκρατία είναι μία και αδιαίρετη».
Το εμπόδιο Λεπέν
Ο Μακρόν θέλει να βρει μία συμβιβαστική λύση, για να αναζωογονήσει την προεδρία του και το κόμμα του «Αναγέννηση», την ώρα που οι δημοσκοπήσεις το δείχνουν να έρχεται δεύτερο πίσω από την ακροδεξιά «Εθνική Συσπείρωση» εν όψει των ευρωεκλογών του Ιουνίου.
Η συμφωνία θα πρέπει πρώτα να συζητηθεί στο τοπικό κοινοβούλιο της Κορσικής, πριν τεθεί για ψήφιση στη Γερουσία και Εθνοσυνέλευση στο Παρίσι.
Μπορούν να αναμένονται περαιτέρω εμπόδια στο κοινοβούλιο, όπου το ακροδεξιό κόμμα Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν έχει ήδη δεσμευτεί να απορρίψει την κίνηση, κατηγορώντας τον Μακρόν ότι επιχειρεί «αποδόμηση του γαλλικού έθνους». Όσο για τους συντηρητικούς Ρεπουμπλικανούς, που κυριαρχούν στη Γερουσία, παραδοσιακά βρίσκονται σε διαμάχη με τους Κορσικανούς εθνικιστές και είναι απρόθυμοι να μεταβιβάσουν την εξουσία σε αυτονομιστικά κινήματα.
Ο “μάρτυρας” και η… εν αναμονή επανάσταση
Η Κορσική βρέθηκε στην κορυφή της γαλλικής πολιτικής ατζέντας το 2022, όταν ξέσπασαν εκτεταμένα βίαια επεισόδια μετά τον θάνατο του υποστηρικτή της ανεξαρτησίας Ιβάν Κολονά σε φυλακή της ηπειρωτικής Γαλλίας. Ο Κολονά, που είχε καταδικαστεί σε ισόβια κάθειρξη για τη δολοφονία του νομάρχη της περιοχής Κλοντ Ερινιάκ το 1998, μαχαιρώθηκε μέχρι θανάτου από συγκρατούμενό του.
Οι Κορσικανοί ήθελαν εδώ και καιρό περισσότερο λόγο για τις δικές τους υποθέσεις, καθώς και επίσημο καθεστώς για τη γλώσσα τους και προστασία από ξένους που αγοράζουν γη – δύο ακανθώδη αιτήματα που το Παρίσι είναι απρόθυμο να ικανοποιήσει.
Τον Οκτώβριο μια σειρά εκρήξεων συγκλόνισε το νησί που στόχευαν κυρίως εξοχικές κατοικίες και εργοτάξια, αλλά δεν προκάλεσαν σημαντικές ζημιές ή θύματα.
Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο της Κορσικής (FLNC), μια αυτονομιστική ομάδα που ζητούσε ανεξαρτησία από τη Γαλλία και όχι μια μορφή αυτονομίας, ανέλαβε την ευθύνη. Το FLNC εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1976, αλλά έκτοτε διχάζεται από εσωτερικές έριδες. Το 2014 ανακοίνωσε ότι καταθέτει τα όπλα. Αλλά αυτό δεν απέτρεψε τα σποραδικά περιστατικά βίας στο νησί, το οποίο είναι ένας εξαιρετικά δημοφιλής τουριστικός προορισμός για τους Γάλλους.
