Τα εξοπλιστικά, η προμήθεια τέταρτης Belharra από τους Γάλλους καθώς και ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός της χώρας συζητήθηκαν στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ. Την έκπληξή του αλλά και τη δυσαρέσκειά του για τις αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης περί μη ενημέρωσής τους σχετικά με την απόκτηση τέταρτης φρεγάτας Belharra, εξέφρασε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας.
Ειδικότερα, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, που πραγματοποιήθηκε υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, συζητήθηκε και εγκρίθηκε ο Μακροπρόθεσμος Προγραμματισμός Αμυντικών Εξοπλισμών των Ενόπλων Δυνάμεων για την περίοδο 2025-2036, ενώ έγινε ενημέρωση από τους υπουργούς Εξωτερικών Γιώργο Γεραπετρίτη και Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρο Παπασταύρου για την εθνική στρατηγική για τον θαλάσσιο χώρο αλλά και την κατάρτιση και εξειδίκευση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού.
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ), δήλωσε: «Με ιδιαίτερη έκπληξη παρατήρησα τις τελευταίες δύο μέρες τις ανακοινώσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης ότι δεν έτυχαν ενημέρωσης ως προς το θέμα της τέταρτης φρεγάτας Belharra. Νομίζω ότι στην παρουσία μου τόσο στο υπουργείο Εξωτερικών όσο και στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας θα μπορούσα ίσως να κατηγορηθώ για υπερβολική ενημέρωση».
Ο Ν. Δένδιας τόνισε ότι η υπόθεση της τέταρτης φρεγάτας αναγράφεται και περιλαμβάνεται στη δομή δυνάμεων, η οποία πέρασε από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής των Ελλήνων.
«Θα ήθελα να παρακαλέσω τα ζητήματα υπαρξιακής αγωνίας των κομμάτων να μείνουν εκτός των θεμάτων της εθνικής άμυνας. Η εθνική άμυνα είναι κάτι το οποίο πρέπει να ομονοούν και να συνεννοούμαστε. Έχω δηλώσει ξεκάθαρα προς τη Βουλή των Ελλήνων ότι είμαι στη διάθεση του οποιοδήποτε για ενημέρωση», ξεκαθάρισε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας.
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός
Νωρίτερα είχε ανακοινωθεί ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (ΘΧΣ) της Ελλάδας και η συγκρότηση της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής για τον Θαλάσσιο Χώρο (ΕΧΣΘΧ).
«Πρόκειται για μία σημαντική πρωτοβουλία, καθώς για πρώτη φορά η χώρα θέτει τους κανόνες για την οργάνωση του θαλάσσιου χώρου» όπως αναφέρει η σχετική απόφαση του υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΕΝ, ο ΘΧΣ λαμβάνει υπόψη τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ χερσαίων και θαλάσσιων δραστηριοτήτων και αποδίδει έμφαση στη διαβούλευση και συνδιαμόρφωση των προτεραιοτήτων ανά περιφέρεια, μέσα από τη συγκρότηση Θαλάσσιων Χωροταξικών Πλαισίων.
Η διαδικασία αυτή προβλέπεται στην οδηγία 2014/89/ΕΕ και εκπληρώνεται, με αυτόν τον τρόπο, η ευρωπαϊκή υποχρέωση της χώρας μας.
Σε ενημερωτικό του σημείωμα το υπουργείο Εξωτερικών επισημαίνει ότι με την κατάθεση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού «Η κυβέρνηση κλείνει εκκρεμότητες του παρελθόντος, υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη και με ουσιαστικό τρόπο, όχι με επικοινωνιακές φωτοβολίδες».
Το σημείωμα του ΥΠΕΞ
1. Γιατί είναι σημαντική κίνηση η κατάρτιση και η εξειδίκευση και αποτύπωση σε χάρτη του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού; (ΘΧΣ)
Είναι η πρώτη φορά που αποτυπώνονται σε επίσημο ρυθμιστικό κείμενο της Ε.Ε. τα απώτατα δυνητικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας (δηλαδή πλήρης επήρεια της ηπειρωτικής χώρας και των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες).
2. Δηλαδή τι αποτυπώνει ο χάρτης;
Οι θαλάσσιες περιοχές που αποτυπώνονται στον χάρτη, συμπεριλαμβάνουν τις ελληνοϊταλικές συμφωνίες οριοθέτησης ΑΟΖ του 1977 και του 2020 και την ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία του 2020, ενώ συμπίπτουν με τα όρια που απορρέουν από τον νόμο 4001/2011.
Σε ό,τι αφορά μη οριοθετημένες περιοχές, αποτυπώνεται η μέση γραμμή που καθορίζει το εξωτερικό όριο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, μέχρι τη σύναψη συμφωνιών οριοθέτησης με γειτονικά κράτη, των οποίων οι ακτές είναι παρακείμενες ή αντικείμενες με τις ελληνικές ακτές.
3. Άρα ο χάρτης αποτυπώνει την ΑΟΖ της Ελλάδας στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας (στο Ιόνιο, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);
Η διαδικασία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών έχει διαφορετικό αντικείμενο από τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό, ο οποίος αφορά τη διαδικασία με την οποία οι αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών αναλύουν και οργανώνουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες στις ανωτέρω θαλάσσιες περιοχές για την επίτευξη των οικολογικών, οικονομικών και κοινωνικών στόχων.
Συνεπώς, ο χάρτης που αποτυπώνει τον ελληνικό Θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό δεν συνιστά οριοθέτηση ΑΟΖ.
4. Αποτυπώνει την επέκταση της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια (στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο);
Η επέκταση των χωρικών υδάτων έως τα 12 ναυτικά μίλια είναι αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας που απορρέει από τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Είναι ένα δικαίωμα για την άσκηση του οποίου η Ελλάδα επιφυλάσσεται όταν και όπως το κρίνει εθνικά συμφέρον με βάση τους κανόνες που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο.
5. Πώς συνδέεται η κατάρτιση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού με την κυριαρχία και την άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων;
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός και η εξειδίκευση του με χάρτη αποτελεί αποτύπωση των δραστηριοτήτων σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας – όχι άσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων.
H κυριαρχία δεν είναι αντικείμενο σχεδιασμού. Προϋπάρχει και δεν επηρεάζεται από αυτόν.
6. Γιατί η κυβέρνηση καταθέτει τώρα τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό;
Η κυβέρνηση κλείνει εκκρεμότητες του παρελθόντος. Υπερασπίζεται τα εθνικά συμφέροντα στην πράξη και με ουσιαστικό τρόπο, όχι με επικοινωνιακές φωτοβολίδες.
7. Η κατάρτιση του ΘΧΣ πιθανόν να προκαλέσει την αντίδραση της Τουρκίας. ‘Αρα εγκαταλείπετε τον ελληνοτουρκικό διάλογο;
Το ότι λύνουμε εκκρεμότητες του παρελθόντος δεν σημαίνει ότι δεν επιδιώκουμε τον ελληνοτουρκικό διάλογο. Το ότι διαφωνούμε δεν σημαίνει ότι δεν συζητάμε. Το ότι συζητάμε δεν σημαίνει ότι κάνουμε εκπτώσεις από τις θέσεις μας και αυτό αποδεικνύεται στην πράξη. Η Ελλάδα επιθυμεί θετικό κλίμα στις σχέσεις με την Τουρκία και έχει ταχθεί από την αρχή υπέρ της ελληνοτουρκικής συνεννόησης με βάση το Διεθνές Δίκαιο και την καλή γειτονία.
Εξάλλου, ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αφορά μια ουσιαστική υποχρέωση της χώρας μας έναντι της Ε.Ε. που απορρέει από συγκεκριμένες ευρωπαϊκές οδηγίες και εντάσσεται στο πλαίσιο επίτευξης σειράς Ευρωπαϊκών Στρατηγικών, όπως η Πράσινη Συμφωνία και η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Θαλάσσια Ασφάλεια (EUMSS-EU Maritime Security Strategy).