Της Βάνας Κουτρουλού
Οι εκκλήσεις των ΗΠΑ εισακούστηκαν αποφεύχθηκαν ισραηλινά πλήγματα σε ιρανικές πυρηνικές ή πετρελαϊκές υποδομές, όμως διεθνείς αναλυτές προειδοποιούν ότι είναι υπαρκτό το ενδεχόμενο περαιτέρω κλιμάκωσης ανάμεσα στους δύο άσπονδους εχθρούς. Σημειώνουν ότι το Ισραήλ προκάλεσε σοβαρές ζημιές σε συστήματα αεράμυνας και σε τρεις εγκαταστάσεις ανάπτυξης πυραύλων με τα αντίποινά του που εξαπέλυσε στο Ιράν το περασμένο Σαββατοκύριακο για την ιρανική πυραυλική επίθεση στο Τελ Αβίβ και σε στρατιωτικές βάσεις την 1η Οκτωβρίου. Και το χτύπημα κατά της παραγωγής πυραύλων είναι ακόμη πιο σημαντική την ώρα που το Ιράν κατηγορείται από τη Δύση ότι προμήθευε τη Ρωσία με επιθετικά drone και πυραύλους για τον πόλεμό του εναντίον της Ουκρανίας.
Ενώ Ιρανοί αξιωματούχοι έχουν δημοσίως υποβαθμίσει τη σημασία των πληγμάτων, που προκάλεσε τον θάνατο τεσσάρων στρατιωτών, γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι οι επιθέσεις κατάφεραν σημαντικές ζημιές και επίσης έστειλαν ένα έμμεσο μήνυμα από το Ισραήλ ότι μπορεί να ακολουθήσουν περισσότερες.
Όπως εκτιμά ο Ίαν Μπρέμερ, ιδρυτής και πρόεδρος του Eurasia Group, με αυτή την επίθεση «το Ισραήλ έχει καταστήσει πολύ σαφές στο Ιράν ότι αν θέλουν, θα το κάνουν ξανά, ότι το Ιράν δεν θα είναι σε θέση να αμυνθεί αποτελεσματικά».
Μεταξύ αυτοσυγκράτησης και…απειλών η Τεχεράνη
Η Τεχεράνη φαίνεται να σταθμίζει τις επιλογές της και δεν βιάζεται να αντεπιτεθεί. Θέλει να αποφύγει μια ανεξέλεγκτη μεγαλύτερη σύγκρουση με το Ισραήλ, που θα μπορούσε ενδεχομένως να εμπλέκει τις ΗΠΑ, αλλά θέλει επίσης να συνεχίσει να θεωρείται ως περιφερειακός παράγοντας ισχύος.
Εδώ και μία εβδομάδα η Τεχεράνη στέλνει αντιφατικά μηνύματα αυτοσυγκράτησης και κλιμάκωσης, με τελευταίο αυτό από τον Καμάλ Χαραζί, σύμβουλο του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, είπε στο φιλοϊρανικό τηλεοπτικό δίκτυο Αλ-Μαγιαντίν ότι το Ιράν είναι πιθανό να αυξήσει το βεληνεκές των βαλλιστικών πυραύλων της, ενώ θα μπορούσε να αλλάξει το πυρηνικό δόγμα του εάν το έθνος αντιμετώπιζε μια υπαρξιακή απειλή.
Τα ισραηλινά πλήγματα φαίνεται ότι κατέστρεψαν τα ρωσικά συστήματα αεράμυνας S-300 που παραδόθηκαν στο Ιράν από τη Μόσχα, σύμφωνα με το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου (ISW) που εδρεύει στις ΗΠΑ, το οποίο σημειώνει ότι η ανάγκη της Ρωσίας για τέτοια συστήματα στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας θα περιόριζε την ικανότητα εφοδιασμού του Ιράν. Πράγματι, πληροφορίες από το Ισραήλ για τα χτυπήματα υποδηλώνουν ακόμη και ότι «το Ιράν δεν διαθέτει λειτουργικές συστοιχίες S-300 αυτή τη στιγμή», ανέφερε το ISW.
Η φάση της επικίνδυνης κλιμάκωσης δεν έχει τελειώσει, προειδοποιούν αναλυτές
Η εφημερίδα New York Times επικαλούμενη την Παρασκευή τρεις Ιρανούς αξιωματούχους αποκάλυψε ότι ο ανώτατος πνευματικός ηγέτης του Ιράν Χαμενεΐ έδωσε εντολή στο Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας τη Δευτέρα να προετοιμαστεί για περαιτέρω πλήγματα στο Ισραήλ, καθώς «το εύρος της επίθεσης του Ισραήλ (ήταν)… πολύ μεγάλο για να αγνοηθεί».
Η ισραηλινή πολιτική ηγεσία, όπως σημειώνει ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί, έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα στη ρίζα του. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει στόχευση ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων και εξόντωση των ανώτατων στρατιωτικών και πολιτικών ηγετών του καθεστώτος, όπως έχει κάνει ήδη το Ισραήλ με τους επικεφαλής της Χαμάς και της Χεζμπολάχ.
Με δεδομένο ότι οι Ισραηλινοί έχουν υποβαθμίσει σημαντικά την επιθετική ικανότητα που είχε το Ιράν, τότε απομένει μόνο μία επιλογή γι’ αυτό: να αναπτύξει άμεσα την πυρηνική του ικανότητα. Το Ισραήλ θα μπορούσε τότε να ανταποδώσει ξανά, με όλα τα μάτια στραμμένα στο αν θα μπορούσε να αποφασίσει να χτυπήσει μια πυρηνική τοποθεσία, αν και εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες για το εάν θα μπορούσε να πραγματοποιήσει μια τέτοια επίθεση εναντίον υπόγειων εγκαταστάσεων χωρίς τη βοήθεια των ΗΠΑ.
Εάν το Ισραήλ αρχίσει να κλιμακώνει σταδιακά τις επιθέσεις του στο Ιράν, η αμερικανική κυβέρνηση, όποια και αν είναι η επόμενη, θα συνεχίσει να το υποστηρίζει. Ακόμη και μια ζημιά περιορισμένης έκτασης στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις θα επιβράδυνε τις πυρηνικές φιλοδοξίες της Τεχεράνης και θα εδραίωνε την αποτροπή που επιθυμεί το Ισραήλ.
