Του Γιάννη Κορωναίου
Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Ανδρουλάκης διαγκωνίζονται από την επαύριο του θανάτου Σημίτη για την πολιτική κληρονομιά του, διεδικώντας ο καθένας για λογαριασμό του τον ρόλο του πολιτικού επιγόνου του και συνεχιστή του εκσυγχρονιστικού οράματος.
Ο Κ. Μητσοτάκης από τη μια, με τη γνωστή στρατηγική διείσδυσης να…τρυγάει από παντού! Από το βάθος της ακροδεξιάς μέχρι μετανοημένους τροτσκιστές, που στην πορεία της ζωής τους βρέθηκαν πλησίον της Πρεσβείας. Όπως λέει και ο ίδιος στην Ελλάδα έχουμε ρίξει τα ιδεολογικά τείχη και η Νέα Δημοκρατία επί των ημερών του είναι ένα κεντρώο κόμμα, στη λογική του “όλοι καλοδεχούμενοι” τόσο σε επίπεδο στελεχών όσο και σε ψηφοφόρων. Κι όπως έχει υπουργούς ταυτόχρονα τον Μ. Βορίδη, τον Μ. Χρυσοχοϊδη, τον Ν. Δένδια και τον Κ. Χατζηδάκη, έτσι διεκδικεί ψήφους από την “σκληρή Δεξιά” ως το σημιτικό ΠΑΣΟΚ.
Πέραν της ωφελιμιστικής προσέγγισης, η αλήθεια είναι πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης διατήρησε ζεστή σχέση με τον εκλιπόντα, τον θαύμαζε πολιτικά και ένιωθε πιο κοντά σε αυτόν και την πολιτική του απ’ ότι με τους προκατόχους του στη Νέα Δημοκρατία. Τους ύμνους για το εκσυγχρονιστικό όραμα του, την ανιδιοτέλεια του και την πολιτική “της ευθύνης έναντι του λαϊκισμού”, θα δυσκολευτεί πάρα πολύ να τους εκφωνήσει σε μια αντίστοιχη περίσταση στο πολιτικό “σπίτι” του. Και επί της ουσίας, όμως, αναφερόμενος στο έργο του επικεντρώθηκε σε συγκεκριμένους σταθμούς, όπως της ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ και της Κύπρου στην Ε.Ε. , τους οποίους η Νέα Δημοκρατία είχε ψηλά στην ατζέντα της κριτικής της, μιλώντας για “μαγειρεμένα στοιχεία” στην πρώτη περίπτωση και συνδέοντας τη δεύτερη με τις εθνικά επιζήμιες συμφωνίες της Μαδρίτης και του Ελσίνκι.
Η παρουσία του μετά της συζύγου και η εκφώνηση του επικήδειου έρχονται σε πλήρες κοντράστ με τις απουσίες των Καραμανλή, Σαμαρά, Παυλόπουλου και των παλαιών κοινοβουλευτικών του κόμματος του, όπως και οι αποθεωτικές αναφορές στον εκλιπόντα σε σχέση με τις “ξερές” ανακοινώσεις των τριών “πρώην“, των δυο πρωθυπουργών και του Προέδρου της Δημοκρατίας. Και η αντίθεση γίνεται εντονότερη αν προσθέσει κανείς τις υπουργικές παρουσίες στην Μητρόπολη Αθηνών, των σημιτικών υπουργών δηλαδή, συν τον “υπερασπιστή” Γεωργιάδη και την Ν. Κεραμέως.
Κακά τα ψέματα, η μητσοτακική Νέα Δημοκρατία έχει τόση σχέση με την παράταξη που ίδρυσε ο Κων. Καραμανλής όση έχει με την Αριστερά το Κίνημα Κασσελάκη. Οι μόνοι που δεν το έχουν συνειδητοποιήσει είναι κάτι “κολλημένοι” παραταξιακοί που σαν ζόμπι εξακολουθούν και ψηφίζουν ΝΔ, κι ας είναι πρόεδρος της ο Πολ Ποτ!
Ωστόσο, είναι αυτοί που προσφέρουν τη σίγουρη εκλογική βάση προκειμένου ο εκάστοτε πρόεδρος της, ο Κ. Μητσοτάκης στη συγκεκριμένη περίπτωση, να αναζητήσει άλλα εκλογικά κοινά για να κερδίσει τις εκλογές. Και ως αρχηγός κεντρώου και όχι κεντροδεξιού κόμματος θεωρεί πως δικαιούται να “ψαρεύει” στις όχθες του εκσυγχρονιστικού ΠΑΣΟΚ, της σοσιαλιστο-νεοφιλελεύθερης τερατογένεσης δηλαδή που σημειώθηκε στην Ευρώπη των Μπλερ και Σρέντερ, με τα γνωστά αποτελέσματα. Για αυτό δεν δίστασε να αναφερθεί εκτενώς στον εκσυγχρονισμό που ” δεν έχει ημερομηνία λήξης. Είναι μια διαρκής διεργασία, έχοντας βάση τις αξίες της Δημοκρατίας, της δικαιοσύνης και της διαρκούς διεύρυνσης των δυνατοτήτων του ατόμου. Αποτελεί όρο με περιεχόμενο και πολιτική αξία. Ένα εργαλείο δράσης για την αλλαγή της κοινωνίας όσο υπάρχει παρελθόν που καθορίζει το παρόν και εμποδίζει την προσαρμογή στο μέλλον”, λόγια του Κ. Σημίτη που χρησιμοποίησε προσεκτικά επιλεγμένα στη συλλυπητήρια ανακοίνωση του.
Και καθόλου δεν τον ενοχλεί που έξω από την Μητρόπολη βρέθηκαν καμιά διακοσαριά ηλικιωμένοι “εκσυγχρονιστές”. Υπάρχουν πολλοί περισσότεροι στα σπίτια τους, που μπορεί να μαγεύονται από Καραμανλήδες και Παπανδρέου αλλά με την κατάλληλη καθοδήγηση ψηφίζουν Σημίτη.
Άμυνα μέχρις εσχάτων σε έναν χαμένο από χέρι πόλεμο
Να παρουσιάσει εαυτόν ως τον φυσικό διάδοχο του Κώστα Σημίτη επιχείρησε με τη σειρά του ο Νίκος Ανδρουλάκης, περισσότερο κληρονομικώ δικαιώματι και λιγότερο επί της πολιτικής ουσίας. Εξ ου και ο πιο συναισθηματικός και προσωπικός τόνος στον επικήδειο του «αγαπημένου προέδρου» του σημερινού ενοίκου της Χαρ. Τρικούπη σε σχέση με τον πιο θεσμικό Μητσοτάκη. Ωστόσο μηνύματα… πραγματικού εκσυγχρονισμού απέστειλε και ο κ. Ανδρουλάκης. «Ο πραγματικός προοδευτικός εκσυγχρονισμός είναι ολόπλευρος. Δεν σημαίνει μόνο οικονομική πρόοδο. Σημαίνει ταυτόχρονα ενίσχυση των θεσμών, σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αναβάθμιση και όχι υποβάθμιση του κράτους δίκαιου, διαφάνεια και υπευθυνότητα στη λήψη των αποφάσεων, δίκαιο μέρισμα στην ανάπτυξη και όχι διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, δικαιότερο φορολογικό σύστημα που στηρίζει τον κόσμο της εργασίας, αξιοποίηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων για την περιφερειακή ανάπτυξη και όχι για την πελατειακή νομή τους από ισχυρά συμφέροντα» ήταν η σπόντα προς τον πρωθυπουργό.
Άλλωστε ο επί των ημερών Σημίτη «νεολαίος» της ΠΑΣΠ και σημερινός πρόεδρος του κόμματος, από την εκσυγχρονιστική πτέρυγα προέρχεται, και στην πορεία ενέταξε στον λόγο του «παπανδρεϊκά» στοιχεία. Η σχέση τους ήταν εξαιρετική και δεν είναι κρυφό πως ο εκλιπών είχε συμβάλλει στην ανέλιξη του εκ Κρήτης ορμώμενου πολιτικού. Σε εκδήλωση που διοργάνωσε ο Νίκος Ανδρουλάκης με αφορμή τα 50 χρόνια του Κινήματος μίλησε για τελευταία φορά ο Κ. Σημίτης ενώ στις πρόσφατες εσωκομματικές εκλογές οι δυο τους είχαν συναντηθεί μπροστά στις κάμερες στο Πνευματικό Κέντρο του δήμου Αθηναίων, όπου ψήφισαν σχεδόν την ίδια ώρα.
Την παρακαταθήκη του εκσυγχρονισμού, λοιπόν, ακόμα κι αν είναι ένα «πουκάμισο αδειανό», ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν πρόκειται να την παραδώσει στον Κ. Μητσοτάκη. Στη Χαριλάου Τρικούπη θεωρούν πως η μάχη για το Κέντρο και τον επαναπατρισμό ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ περνά μέσα από την «κληρονομιά Σημίτη», όπως και το μεταρρυθμιστικό αλλά και συναινετικό προφίλ που λανσάρει ο πρόεδρος του.
Το κακό για τον κ. Ανδρουλάκη είναι πως εκουσίως έχει μπει σε μια διαδικασία «φλερταρίσματος» με την μητσοτακική Νέα Δημοκρατία, σε σημείο που να γίνονται διεκδικήσιμα ακόμα και τα «σύμβολα» του κόμματος του, ανεξαρτήτως αν διατηρούν κάποια πρακτική αξία σήμερα.