Του Γιάννη Κορωναίου
Ένα δύσκολο παιχνίδι γεωπολιτικών και γεωοικονομικών ισορροπιών, που γίνεται δυσκολότερο από τη στιγμή που κρύβονται άλλοι από πίσω, καλείται να παίξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Η εν εξελίξει επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Ινδία, οι συναντήσεις με τον ομόλογο του Ν. Μόντι και οι επαφές επιχειρηματικού ενδιαφέροντος σε Δελχί, Μουμπάι και Μπάνκαλορ εντάσσονται στον σχεδιασμό των Δυτικών να “τραβήξουν” μια και καλή την Ινδία στη “σωστή πλευρά της Ιστορίας”. ‘Αξονας του σχεδίου η χάραξη και ολοκλήρωση του “δρόμου των μπαχαρικών”, του IMEC που αποφασίστηκε πριν λίγους μήνες στη σύνοδο των “μεγάλων” της G20, που θα λειτουργεί παράλληλα και θα ανταγωνίζεται τον “δρόμο του μεταξιού” τον BRI της Κίνας. Κατάληξη και των δυο ο Πειραιάς, πιθανώς κι άλλα ελληνικά μαζί με ευρωπαϊκά λιμάνια. Και η Ελλάδα καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα σε “κλεισμένες” συμφωνίες και σε άλλες ελπιδοφόρες, που υπαγορεύονται από τη Δύση.
Στις επίσημες δηλώσεις των δυο πρωθυπουργών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στον IMEC συνδέοντάς τον με την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ευρεία περιοχή Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης. «Αν κοιτάξετε τον χάρτη θα αντιληφθείτε ότι η Ελλάδα είναι η φυσική πύλη της Ινδίας προς την Ευρώπη. Για να επιτευχθεί όμως συνεργασία σε αυτή την γεωγραφική ζώνη θα χρειαστεί να εμπεδωθεί ειρήνη και σταθερότητα στη Μέση Ανατολή» επεσήμανε για να συμπληρώσει πως οι προοπτικές συνεργασίας ανάμεσα σε Ελλάδα και Ινδία μέσω του οικονομικού διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC) είναι σημαντικές αλλά επιβάλλεται συλλογική δράση και συνεργασία για να γίνουν όλα σε ασφαλές πλαίσιο. «Η Ινδία είναι πυλώνας σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή του Ινδικού – Ειρηνικού ωκεανού, αντίστοιχα η Ελλάδα είναι πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Αυτό φέρνει τις χώρες μας πιο κοντά».
Γυρνώντας μερικούς μήνες πίσω το ρολόι του χρόνου, και συγκεκριμένα στις πρώτες ημέρες του περσινού Σεπτεμβρίου, θα δει κανείς στην ίδια πόλη που βρίσκεται σήμερα ο Κ. Μητσοτάκης, τους ηγέτες των G-20. Οι εργασίες της Συνόδου Κορυφής, που είχαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί στο επίκεντρο και «οικοδεσπότης» ήταν ο αναδυόμενος γίγαντας της Ινδίας, ολοκληρώθηκαν με τη δημοσιοποίηση του project IMEC, τη δημιουργία του εμπορικού διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης, με τις ευλογίες και τη συμμετοχή των ΗΠΑ. Το Μνημόνιο Συνεργασίας για τον IMEC υπογράφηκε από την Ινδία, τις ΗΠΑ, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ιταλία, τη Γαλλία και τη Γερμανία. Πρόκειται ουσιαστικά για την οικονομική και εμπορική διασύνδεση της Ινδίας και των προϊόντων της, αγροτικών και τεχνολογικών, με την Ευρώπη μέσω ενός σιδηροδρομικού και θαλάσσιου δικτύου συγκοινωνιών. Θα αποτελείται από δύο ξεχωριστούς διαδρόμους, τον East Corridor, ο οποίος θα συνδέει το ινδικό λιμάνι Μούντρα στη δυτική ακτή με το Φουτζαϊράχ των ΗΑΕ και στη συνέχεια θα χρησιμοποιήσει το τρένο για να μεταφέρει προϊόντα μέσω Σαουδικής Αραβίας και Ιορδανίας στο ισραηλινό λιμάνι της Χάιφα. Το δυτικό κομμάτι θα εκκινεί από το Ισραήλ και θαλασσίως θα καταλήγει στα λιμάνια της Γαλλίας, της Ιταλίας και ίσως και της χώρας μας.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που υπέγραψε το Μνημόνιο ως εκπρόσωπος της Ε.Ε. το περιέγραψε ως έναν «πράσινο και ψηφιακό διάδρομο μεταξύ ηπείρων και πολιτισμών» ενώ ο Τζο Μπάιντεν τον χαρακτήρισε «ορόσημο» για τις διακρατικές σχέσεις, το παγκόσμιο εμπόριο και την ειρήνη στον πλανήτη που «δημιουργεί προσβασιμότητα, σταθερότητα και ασφάλεια στις αγορές και σταθερότητα».
Αναμφίβολα ήταν μια επιτυχία για την Ουάσιγκτον, καθώς ενέτασσε την Ινδία της Ανατολής και των BRICS στον «δυτικό κόσμο», επανέφερε τη Σαουδική Αραβία κοντά στην Αμερική και κατάφερνε ένα χτύπημα στην Κίνα, καθώς το project του «Δρόμου των Μπαχαρικών» θα ανταγωνίζεται τον «Δρόμο του Μεταξιού», το περίφημο «One Belt, One Road» που εμπνεύστηκε το Πεκίνο και «τρέχει» υπερδεκαετής συνδέοντας τη χώρα του Δράκου με την Ευρώπη, μέσω και του Πειραιά.
Δύση Vs Ανατολη και στην Οικονομία
Ήταν η απέλπιδα προσπάθεια της Δύσης να ανακόψει τον συνασπισμό των «ανατολικών», οι οποίο με όχημα τους BRICS, επεκτείνονταν συνεχώς, με πιο πρόσφατο δείγμα τη συνάντηση τους στο Γιοχάνεσμπουργκ, στο τέλος του καλοκαιριού, όπου και αποφασίστηκε η διεύρυνση τους, με προσκλήσεις προς τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο. Το Ριαντ, μάλιστα, είχε στείλει και αντιπροσωπεία παρακολούθησης των εργασιών. Το κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου θα ήταν περισσότερο ενθουσιώδες για τους στόχους διεύρυνσης, αν δεν υπήρχαν οι ενστάσεις της Ινδίας τόσο για τις νέες συμμετοχές, όσο και για το εύρος της συνεργασίας. Αυτή ήταν η «χαραμάδα» που είχε δημιουργηθεί στους κόλπους της οικονομικής συμμαχίας και έσπευσε να εκμεταλλευτεί η Δύση στο Νέο Δελχί, όπου δημοσιοποιήθηκε το Project του IMEC με πρωταγωνιστή την Ινδία.
«Είμαστε στη φάση ενός νέου ψυχρού πολέμου. Από τη μία έχει στοιχηθεί η Δύση, το ΝΑΤΟ, οι G-7 και από την άλλη είναι η Κίνα, η Ρωσία, το Ιράν, οι Brics,. Όλο αυτό που συμβαίνει έχει επιπτώσεις σε όλον τον πλανήτη» εξηγεί ο καθηγητής Ευρωπαϊκών Θεσμών του Πανεπιστημίου Κρήτης και πρώην ευρωβουλευτής Νότης Μαριάς. «Παράλληλα διεξάγεται ένας ακόμα πόλεμος για το ποιος θα ελέγξει τους εμπορικούς δρόμους, το δίκτυο τροφοδοσίας. Από τη μία έχουμε τον δρόμο του Μεταξιού (One Road, one belt) της Κίνας με συμμετοχή και της Ρωσίας και τώρα δημιουργείται ο εναλλακτικός που θα συνδέσει την Ινδία με την Ευρώπη, με σιδηρόδρομο μέχρι τη Χάιφα και από εκεί προς τα ευρωπαϊκά λιμάνια, στα οποία συμπεριλαμβάνεται και ο Πειραιάς. Παράλληλα του εμπορικού δρόμου θα υπάρχει αγωγός και ένας σύστημα data με οπτικές ίνες. Είναι σαφές πως οι Δυτικοί «κοντράρουν» την Κίνα. Αυτόν τον νέο δρόμο, δεν τον θέλουν επίσης το Ιράν, η Τουρκία, το Πακιστάν και άλλες μουσουλμανικές χώρες».
Σε αυτόν τον καμβά διπλωματικών σχέσεων, οικονομικών συμφερόντων, συμμαχιών που αλλάζουν συνεχώς συνθέσεις με στόχο την τελική επικράτηση, χύθηκαν τα χρώματα της φρίκης και του αίματος στις 7 Οκτωβρίου.
Ο ρόλος της Ελλάδας
«Η Ελλάδα φιλοδοξεί να γίνει αναπόσπαστο μέρος του Οικονομικού Διαδρόμου Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC), να αποτελέσει την πύλη της Ινδίας προς την ΕΕ», επεσήμανε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης μιλώντας στο 2ο Συνέδριο της Συνομοσπονδίας Ινδών Βιομηχάνων, γεγονός που δείχνει τον προσανατολισμό της χώρας μας. Μια λογική συνέχεια των όσων διημείφθησαν σε κορυφαίο επίπεδο στην Αθήνα αλλά και στο παρασκήνιο με τους διαύλους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Το θέμα είναι πως στην Ελλάδα υπάρχει ένα παγιωμένο καθεστώς που αφορά στη σχέση με την Κίνα, το εμπόριο, τις μεταφορές, τις εμπορικές σχέσεις και γενικότερα το οικονομικό δούναι και λαβείν με τη χώρα του Δράκου εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Τότε που οι Κινέζοι αγόρασαν στη χώρα μας μια πύλη εισόδου στην Ευρώπη και τώρα ανησυχούν για την επένδυση τους λόγω των σχέσεων τους με τη Δύση, των ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων στην νοτιανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή αλλά και του προωθούμενου project για τον εμπορικό δρόμο Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης, που ανταγωνίζεται τον δικό τους εμπορικό διάδρομο και πιθανώς θα περιλαμβάνει και τον Πειραιά.
Υπάρχει ανησυχία για το μέλλον της Cosco στον Πειραιά ως διαμετακομιστικό σταθμό-προορισμό του One Belt One Road. Το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας είναι κρίσιμης σημασίας για τους Κινέζους, έχουν τοποθετήσει εκατοντάδες εκατομμύρια από το 2008-9, όταν εφαρμόστηκε η πρώτη σύμβαση ΟΛΠ-Cosco, και επέκτειναν τις δραστηριότητες τους μετά την προ μηνών συμφωνία για νέες επενδύσεις στις προβλήτες και δημιουργία logistic για τα προϊόντα των αυτοκινητοβιομηχανιών που εδρεύουν στην Κίνα.
Σε αυτό το μοτίβο και για τη λήψη κάποιων απαντήσεων, έγινε και ένα επίσημο ταξίδι του πρωθυπουργού προ διμήνου στο Πεκίνο. Τώρα στο Πεκίνο θα επανέλθει η ανησυχία. Ιδίως αν ισχύουν οι πληροφορίες πως στην Ινδία έγιναν συζητήσεις και για τις υποδομές, και όχι μόνο την κατασκευή των αεροδρομίων σε Καλαμάτα και Καστέλλι. Υπάρχει και ο σιδηρόδρομος, παραδοσιακό μέσο μεταφοράς ανθρώπων και εμπορευμάτων στην Ανατολή, το οποίο φαίνεται πως “γλυκοκοιτάζουν” Νέο Δελχί και Πεκίνο.
