Επιστολή στην πρόεδρο της ΕΕ Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν σχετικά με την ακρίβεια και την ανάγκη ευρωπαϊκής παρέμβασης με κατεύθυνση τις πολυεθνικές, προκειμένου να τιμολογούν το ίδιο σε όλες τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. έστειλε ο Κ. Μητσοτάκης. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία δείχνει αφενός το μέγεθος του προβλήματος της ακρίβειας, αφετέρου το “πάρτι” κερδοσκοπίας που έχουν στήσει εδώ και δεκαετίες οι μεγάλες εταιρείες στην Ελλάδα.
Όλα είναι ακριβότερα στην Ελλάδα. Το συνομολογούν Πολιτεία, φορείς, καταναλωτικές οργανώσεις, ελεγκτικοί μηχανισμοί και πολίτες. Και πλέον, βλέποντας την κατάσταση να βγαίνει εκτός ορίων, παρεμβαίνει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, απευθυνόμενος στις Βρυξέλλες.
Ποιοι είναι λοιπόν οι λόγοι για τους οποίους τα προϊόντα των πολυεθνικών είναι ακριβότερα στα ελληνικά σούπερ μάρκετ και παντοπωλία; Την ώρα, μάλιστα, που η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων καταναλωτών είναι μεγαλύτερη μόνο έναντι των Βούλγαρων στο σύνολο της Ευρώπης των 27;
Από την πλευρά των εγκαλουμένων, των πολυεθνικών εταιρειών δηλαδή, η επιχειρηματολογία συνίσταται στο μικρό μέγεθος της ελληνικής αγοράς, στον περιορισμένο ανταγωνισμό και στην απουσία βιομηχανικών μονάδων στην Ελλάδα με αποτέλεσμα την έλλειψη παραγωγής συγκεκριμένων προϊόντων. Παράλληλα, μια σειρά από φορολογικούς συντελεστές ανεβάζει την τιμή των προϊόντων, σε μια προσπάθεια των εταιρειών να μετακυλίσουν την ευθύνη στο κράτος.
Πάρτι κερδοσκοπίας των πολυεθνικών
Ο αντίλογος αφορά σε όσα καταλογίζουν στους μεγάλους ομίλους οι υπεύθυνοι καταναλωτικών φορέων: Υπερτιμολογήσεις και υποτιμολογήσεις κατά το δοκούν, ενδοομιλικές συναλλαγές, δημιουργία καρτέλ και μονοπωλίων, καταχρήσεις δεσπόζουσας θέσης στην αγορά από τους leaders, διαφορετικές συσκευασίες για τη χώρα, επανεισαγωγές προϊόντων για να “φουσκώσει” η τιμή και διάφορα ακόμα “τρικ”, που μόνο άγνωστα δεν είναι στον κόσμο της αγοράς.
Γνώστες της αγοράς και των τρόπων που μετέρχονται οι πολυεθνικές αποκαλύπτουν πως οι μεγάλες εταιρείές “εξυπηρετούνται” από την Πολιτεία. “Παιχνίδι” γίνεται ακόμα και με τα πρόστιμα που επιβάλλει το κράτος, καθιστώντας άχρηστο ακόμα κι αυτό το μέτρο, όπως αποκαλύφθηκε και με το πρόσφατο μπαράζ επιβολής προστίμων από το υπουργείο Ανάπτυξης. “Πρέπει να αλλάξει ο νόμος που επιτρέπει σε όλες τις καταδικασθείσες εταιρείες να καταβάλλουν μόνο το 20% του προστίμου και μετά να περιμένουμε την καταβολή του υπολοίπου από το Διοικητικό Εφετείο. Θα πρέπει να υποχρεωθούν να καταβάλλουν ολόκληρο το πρόστιμο και αν δικαιωθούν στο Εφετείο – κάτι που συμβαίνει από σπάνια έως ουδέποτε – να τους επιστρέφονται τα χρήματα” σημειώνει ο επικεφαλής νομικής εταιρείας που δραστηριοποιείται στο Ανταγωνισμό Άρης Πεφανίδης.
Μέχρι και τρία χρόνια για να ελεγχθούν
Υπάρχουν σοβαρότατες και επώνυμες καταγγελίες με ακλόνητα ενοχοποιητικά στοιχεία σε βάρος πολυεθνικών, που μένουν αναξιοποίητες στα γραφεία της Επιτροπής Ανταγωνισμού για πολλά χρόνια. “Γνωρίζετε ότι σε πλείστες περιπτώσεις στοιχεία εξαφανίζονται δια μαγείας μέσα από τους συνταγμένους φακέλους, λες κι έχουν φτερά και πετάνε; Γνωρίζετε ότι υπάρχουν καταγγελίες που ενώ διερευνούνταν και έφταναν στο τέλος, άλλαξαν όλως παραδόξως τρεις εισηγητές με αποτέλεσμα, ενώ κατατέθηκαν πριν δυο χρόνια, να βρίσκονται ακόμα προς εξέταση, δηλαδή στην αρχή;” σημειώνει ο κ. Πεφανίδης.
Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί και η εκτεταμένη φοροδιαφυγή, με έμμεσο τρόπο από την ολιγωρία και τις καθυστερήσεις που παρατηρείται. Τα golden boys των πολυεθνικών αντί να τρέμουν στην ιδέα των ελεγκτικών οργάνων και της Επιτροπής Ανταγωνισμού, απλά γελούν ειρωνικά όταν ακούν για «ελέγχους», «διαπιστώσεις παραβάσεων» και «πρόστιμα».
Οι καταδικασμένες πολυεθνικές συνεχίζουν τις παράνομες εμπορικές πολιτικές τους, γιατί τα οικονομικά οφέλη που αποκομίζουν είναι τεράστια ενώ τα πρόστιμα, όταν και αν τους επιβληθούν, συγκριτικά μικρά. Οπότε η συνέχιση της παραβατικής πολιτικής τους είναι ένα ρίσκο που αξίζει να το πάρουν.
