Του Άλκη Φιτσόπουλου
Μετά από 27 ολόκληρα χρόνια, το 2016 κι ύστερα από αλλεπάλληλες δίκες,
δικαιώθηκαν τα 97 θύματα – οπαδών της Λίβερπουλ – της ανείπωτης τραγωδίας
του «Χίλσμπορο» τέλη Απριλίου του 1989. Μετά από 27 χρόνια αποκαλύφθηκε
η συμπαιγνία της κυβέρνησης Θάτσερ με την Αστυνομία και τον Τύπο, για να
φορτωθούν οι ευθύνες στα ίδια τα θύματα. Συγκάλυψη εκατό τα εκατό, όπως
αποδείχθηκε.
Η ιστορία – τραγωδία είναι λίγο – πολύ γνωστή. Στον ημιτελικό του κυπέλλου
Αγγλίας, Λίβερπουλ – Νότιγχαμ Φόρεστ στο «Χίλσμπορο» του Σέφιλντ, Απρίλιος
του 1989, 96 οπαδοί της Λίβερπουλ έχασαν επί τόπου τη ζωή τους (ο 97 ος
αργότερα), καθώς στριμώχθηκαν στα κιγκλιδώματα της κερκίδας. Κόλαση. Γόος,
αίμα. «Είχαν εισβάλει υπεράριθμοι και χωρίς εισιτήριο», ήταν η επίσημη εκδοχή
της Αστυνομίας και φυσικά, της κυβέρνησης Θάτσερ. Από κοντά κι ο Τύπος,
βέβαια. «The Truth» (η αλήθεια), έγραψε η εφημερίδα «The Sun». Ότι έφταιγαν
οι οπαδοί και κανένας άλλος.
Οι συγγενείς των θυμάτων ξεκίνησαν το δικό τους Γολγοθά, καθότι υπήρξαν
μαρτυρίες επιζώντων, ότι δεν έφταιγαν οι οπαδοί, αλλά η Αστυνομία. Κόντρα σε
όλους και σε όλα, οι συγγενείς των θυμάτων δικαιώθηκαν. Η Αστυνομία έφταιξε,
που τους άφησε να μπουκάρουν στην κερκίδα για να συναντήσουν το χάρο. Και
μετά, επειδή στην δημοσιογραφία δεν υπάρξουν αδιέξοδα, η ίδια εφημερίδα,
έβαλε άλλο τίτλο: «The real truth». (Η πραγματική αλήθεια). Η «αλήθεια» της
«The Sun» ήταν τεράστιο ψέμα.
Αυτά έχουν ιστορική αξία, πια. Σημασία, ωστόσο, έχει να αναλύσουμε τις
πρακτικές της κυβέρνησης Θάτσερ εκείνη την εποχή. Η Αγγλία βίωνε εποχή
κοινωνικής αποσύνθεσης με την νεόκοπη φιλελεύθερη πολιτική. Η Θάτσερ και η
κυβέρνησή της «έβλεπε ως ασθένεια της κοινωνίας την δύναμη των
συνδικάτων, τις απεργίες, τα σε παρακμή ορυχεία κάρβουνου και ατσαλιού,
την ανεργία και τις ποδοσφαιρικές μάχες», γράφει ο οπαδός της
Μάντσεστερ Σίτι Σάιμον Κέρτις.
Και συνεχίζει: «Ο ανελέητος πόλεμος στην βιομηχανία των ορυχείων, η
κίνηση για διάλυση των μεγαλύτερων χυτηρίων χάλυβα και εργοστασίων
κλωστοϋφαντουργίας, καθώς και η εξουδετέρωση της μάζας των
μουσκεμένων ποδοσφαιρικών οπαδών, έδειχνε να αποτελεί τη μέθοδο που
η κυβερνώσα ελίτ της Θάτσερ επέλεξε για να δείξει τη δύναμή της. Δεν
υπήρχε συζήτηση. Τα σκουλήκια έπρεπε να εξολοθρευτούν και να μείνουν
εκτός από μια κοινωνία έτοιμη να δεχθεί ένα εξαναγκαστικό λίφτινγκ».
Η ανεργία σάρωνε την Αγγλία εκείνη την εποχή. Οι κοινωνικές αξίες είχαν
καταρρεύσει. Οι οπαδοί των ομάδων χαρακτηρίστηκαν άπαντες ως
«χούλιγκαν», γιατί αντιδρούσαν βίαια στη βία του κράτους, στην
αποσύνθεση. Και το λόγο ανέλαβε η Αστυνομία και ο Τύπος. Και κάτι
προσωπικό: Έτυχε να παρακολουθήσω αγώνα Μίλγουολ –Τσέλσι, τέλη
δεκαετίας του ’80. Ποτέ δεν ένιωσα τόσο…. «ζώο» σε μία υποτίθεται
«ανεπτυγμένη» χώρα, όπως η Αγγλία. Κι εγώ θυμάμαι εκείνα
τα paddocks που αναφέρει ο Κέρτις. Χώροι φύλαξης αλόγων είναι
τα paddock. Για ζώα…
Στο μεταξύ, των καιρώ εκείνω, στην Αγγλία, δεκαετία του ’80, έσβηνε σιγά
– σιγά ο ήχος της disco. Οι Bee Gees, Boney M. έδιναν τη θέση του στους
σκληρούς της punk, τους Sex Pistols, The Clash κλπ. Κι αυτό έπαιξε το
ρόλο του στην διάθεση για διαμαρτυρία των οπαδών των «χούλιγκαν»,
αλλά και στις εντολές προς την Αστυνομία να ξυλοφορτώνει και χωρίς αιτία.
Και τον Τύπο να πληροφορεί την Κοινή Γνώμη, ότι το πρόβλημα ήταν οι
«χούλιγκαν». «The Truth», δίχως το real…
