Η Κίνα προχώρησε σε σειρά αντιποίνων κατά των ΗΠΑ μετά την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει γενική αύξηση δασμών 10% σε όλες τις κινεζικές εισαγωγές.
Στο πλαίσιο αυτό, το Πεκίνο ανακοίνωσε νέους δασμούς σε ενεργειακά προϊόντα, έναρξη αντιμονοπωλιακής έρευνας κατά της Google και περιορισμούς εξαγωγών σε ορυκτά, σε μια κίνηση που εντείνει την ένταση μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου.
Δασμοί στην ενέργεια
Το Πεκίνο επέβαλε δασμούς 15% σε εισαγωγές άνθρακα, υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), άνθρακα πετρέλαιο από τις ΗΠΑ, με ειδικούς να προειδοποιούν ότι ένας νέος κύκλος αντιποίνων μεταξύ των δύο πλευρών μπορεί να οδηγήσει σε έναν πλήρη εμπορικό πόλεμο με παγκόσμιες επιπτώσεις.
Γιατί η Κίνα στοχεύει την Google
Η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε την Τρίτη ότι ξεκινά αντιμονοπωλιακή έρευνα κατά της Google, σε απάντηση στην απόφαση του Τραμπ να επιβάλει νέους δασμούς 10% στα κινεζικά προϊόντα.
Λίγα λεπτά μετά την έναρξη ισχύος των αμερικανικών δασμών, η Κρατική Διοίκηση Ρύθμισης της Αγοράς της Κίνας (SAMR) δήλωσε ότι ερευνά την αμερικανική εταιρεία για πιθανές παραβιάσεις της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας της χώρας.
Η επιλογή της Google δεν θεωρείται τυχαία, καθώς η αμερικανική εταιρεία διατηρεί περιορισμένη παρουσία στην κινεζική αγορά, κάτι που σημαίνει ότι η άμεση οικονομική ζημία θα είναι μικρότερη. Ωστόσο, η Κίνα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο κλιμάκωσης αν η Ουάσινγκτον επιβάλει επιπλέον εμπορικά μέτρα.
Εκπρόσωπος της Google αρνήθηκε να σχολιάσει στο Wired τις εξελίξεις.
Η Google έχει βρεθεί στο στόχαστρο του Πεκίνου κατά τη διάρκεια του συνεχιζόμενου εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ. Το 2020, η κινεζική κυβέρνηση είχε εξετάσει το ενδεχόμενο αντιμονοπωλιακής έρευνας για τη λειτουργία του λειτουργικού Android στην Κίνα, έπειτα από καταγγελία της Huawei.
Η αμερικανική κυβέρνηση έχει αποκλείσει τη Huawei από τη χρήση αμερικανικών τεχνολογιών, συμπεριλαμβανομένων των Google Mobile Services, γεγονός που οδήγησε την κινεζική εταιρεία να αναπτύξει το δικό της λειτουργικό σύστημα, το Harmony OS.
Η έρευνα κατά της Google δεν είναι η μοναδική κίνηση του Πεκίνου στον τεχνολογικό τομέα. Τον Δεκέμβριο, οι κινεζικές αρχές ξεκίνησαν αντίστοιχη αντιμονοπωλιακή έρευνα κατά της Nvidia, της αμερικανικής εταιρείας που παράγει τους κορυφαίους επεξεργαστές γραφικών (GPU) που χρησιμοποιούνται στην τεχνητή νοημοσύνη.
Η σχέση της Google με την Κίνα παραμένει περίπλοκη εδώ και πάνω από μια δεκαετία.
Το 2010, η εταιρεία σταμάτησε να προσφέρει μια προσαρμοσμένη μηχανή αναζήτησης για την κινεζική αγορά, έπειτα από σειρά κυβερνοεπιθέσεων που συνδέονταν με την κινεζική κυβέρνηση. Παράλληλα, η Google δεν διαθέτει άμεσα υπηρεσίες cloud στην Κίνα, καθώς οι τοπικοί νόμοι θεωρούνται εμπόδιο στην πολιτική απορρήτου της εταιρείας.
Περιορισμοί εξαγωγών σε κρίσιμα ορυκτά
Το Πεκίνο ανακοίνωσε επίσης περιορισμούς στις εξαγωγές ορυκτών που είναι κρίσιμα για την παραγωγή ημιαγωγών και άλλων τεχνολογιών, με την κινεζική κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι η απόφαση ελήφθη για την «προστασία των εθνικών συμφερόντων ασφαλείας».
Οι ΗΠΑ έχουν ήδη περιορίσει την πρόσβαση της Κίνας σε εξελιγμένα τσιπ τεχνητής νοημοσύνης, αλλά η Κίνα εξακολουθεί να ελέγχει μεγάλο μέρος της παγκόσμιας προσφοράς των απαραίτητων ορυκτών για την παραγωγή τους.
Πιθανή συνομιλία Τραμπ – Σι
Ο Ντόναλντ Τραμπ αναμενόταν να συνομιλήσει με τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ την Τρίτη, σύμφωνα με την The Wall Street Journal, ωστόσο, όπως μεταδίδει το Reuters, ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε εκείνη τη μέρα ότι δεν βιάζεται να μιλήσει με τον Κινέζο ομόλογό του.
Η «σοβαρή» αλλά μετρημένη αντίδραση του Πεκίνου
Η πρώτη αντίδραση του Πεκίνου στους νέους αμερικανικούς δασμούς ήταν σχετικά συγκρατημένη: η Κίνα υπέβαλε καταγγελία κατά των ΗΠΑ στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), μια κίνηση κυρίως συμβολικού χαρακτήρα, ενώ οι αγορές παρέμειναν κλειστές λόγω του εορτασμού του Κινεζικού Νέου Έτους.
Ωστόσο, όπως αναφέρει το Semafor, οι νέοι περιορισμοί και οι δασμοί δείχνουν ότι η Κίνα είναι «σοβαρή» όσον αφορά την προστασία των συμφερόντων της, σύμφωνα με αναλυτή που μίλησε στην ιστοσελίδα Nikkei Asia.
«Η Κίνα δείχνει πολύ πιο σίγουρη για τη θέση της σε έναν πιθανό εμπορικό πόλεμο τώρα, σε σύγκριση με την πρώτη θητεία του Τραμπ».
Από την πλευρά του, ειδικός στην κινεζική οικονομία δήλωσε στο CNN ότι τα αντίμετρα της Κίνας έχουν σχεδιαστεί ώστε να στέλνουν ένα ισχυρό μήνυμα, αλλά ταυτόχρονα να αφήνουν ανοιχτό το περιθώριο διαπραγματεύσεων.
Ένα πιθανό σημείο διαπραγμάτευσης θα μπορούσε να είναι το TikTok, με τον Τραμπ να γράφει στο Truth Social: «Μια συμφωνία για την πώληση του TikTok θα ήταν υπέροχη για την Κίνα».
Παρά τη στρατηγική ανταπόκριση του Πεκίνου, οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η Κίνα έχει επίσης πολλά να χάσει σε μια παρατεταμένη εμπορική αντιπαράθεση. Σύμφωνα με το Bloomberg, «η κινεζική οικονομία έχει επιβραδυνθεί από την πανδημία της Covid-19, και η κυβέρνηση βασίζεται στις εξαγωγές και τη μεταποίηση για να διατηρήσει την ανάπτυξη και να αντισταθμίσει τις πληθωριστικές πιέσεις, όπως η κρίση στην αγορά ακινήτων και η χαμηλή καταναλωτική δαπάνη».
Ένας αναλυτής δήλωσε στο Bloomberg: «Ένας ολοκληρωτικός εμπορικός πόλεμος δεν είναι προς το συμφέρον της Κίνας. Αντίθετα, η Κίνα είναι πιθανό να ανταποκριθεί στους δασμούς κυρίως μέσω εγχώριων μέτρων τόνωσης της οικονομίας».
Μέχρι στιγμής, η προσεκτική απάντηση της Κίνας έχει αποτρέψει τη μεγάλη αναταραχή στις αγορές, οι οποίες είχαν ήδη υποστεί σοβαρές διακυμάνσεις μετά την ανακοίνωση του Τραμπ για δασμούς στις εισαγωγές από την Κίνα.